Het CDA zit niet te wachten op een nieuw aflossingsmodel voor de studieschuld. De regeringspartij vindt het huidige systeem prima. Daarin lossen ex-studenten in vijftien jaar af. Mensen met een bescheiden salaris kunnen een draagkrachtmeting aanvragen.
Minister Plasterk pleit in zijn strategische agenda voor het hoger onderwijs voor een nieuwe manier van aflossen: oud-studenten betalen in zijn model maandelijks elf procent van hun salaris aan de IB-Groep terug. Tussentijds kunnen ze hun betalingsregeling voor maximaal vijf jaar opschorten: mensen die op hoge kosten worden gejaagd door bijvoorbeeld de geboorte van een kind of de aanschaf van een huis krijgen zodoende de tijd om hun financiën weer op orde te krijgen.
“Door mensen die adempauze te gunnen, neemt de leenangst af. In Australië wordt met een zelfde systeem gewerkt en dat loopt goed”, zei de minister gisteren tijdens een debat. “Bovendien is het duidelijker dan de bestaande draagkrachtmeting: als je 120 procent van het minimumloon verdient, los je af. Anders niet.”
CDA-kamerlid Jan Jacob van Dijk vraagt zich echter af wat het nieuwe systeem toevoegt: de aflossingstermijn verandert immers niet, en mensen met een lager inkomen hoeven hun schuld nu ook niet af te lossen. Met andere woorden: volgens de grootste coalitiepartij wil Plasterk “een probleem oplossen dat er niet is”. Het CDA weet zich bovendien gesteund door de ChristenUnie, waarmee Plasterks eigen PvdA de enige coalitiepartij is die het voorstel groen licht lijkt te geven.
Minister Plasterk vroeg de Tweede Kamer daarom om respijt. Hij beloofde op korte termijn een nadere uitwerking van zijn plan te presenteren, en verzocht Van Dijk daar op te wachten.
De bewindsman zei te begrijpen waar voor CDA en oppositiepartij VVD de schoen wringt. “Wellicht lijkt het model op het eerste gezicht wat veel op de studietaks, waarbij hoogopgeleiden na hun studie permanent een extra belastingpercentage krijgen opgelegd. Dat is nadrukkelijk niet de bedoeling: de lening bij de IB-Groep blijft strikt persoonlijk. Iemand die arts wordt, betaalt echt alleen zijn schuld af, en heeft dat bij een aflossing van elf procent van zijn salaris in een jaar of acht geregeld. Daarmee is de kous af.”
De studietaks is een oud stokpaardje van GroenLinks en Plasterks eigen PvdA. “In de jongerentak van mijn partij bestaat nog altijd veel sympathie voor het plan. Maar ik ben er op tegen. Het impliceert namelijk dat iemand die is opgeleid om leraar te worden meer belasting moet betalen dan een pandjesbaas.”
Overigens maakt ook de SP zich zorgen om de studieschuld. De oppositiepartij diende een motie die inhoudt dat beurzenverstrekker IB-Groep geen deurwaarder op aflossers mag afsturen zolang deze gebruik maken van beroepsprocedures. Plasterk ontraadde de motie, omdat het voorstel zou aanzetten tot eindeloos bezwaar maken.
HOP, Thijs den Otter
