Together we create a safe and liveable world, luidt het doel van Fugro, een wereldwijd opererend bedrijf gespecialiseerd in bodemonderzoek. ‘En die kan ik prima verbinden aan mijn persoonlijke missie’, zegt Femke de Jager (54). ‘Nederland heeft echt een aantal pareltjes in de industrie. Daar moeten we zuinig op zijn, want het dient een economisch en maatschappelijk belang, maar de gehele sector moet écht verduurzamen.’
En dat vindt ze zo gaaf aan haar huidige werkgever. Die heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan. ‘Het zit in het DNA van het bedrijf en dat zie je terug in de investeringsbeslissingen. Zo ontwikkelden wij in het kader van ‘alles uitstootvrij’ de allereerste elektrische sonderingstruck truck ter wereld: de Electric Deep Drive®. Hiermee verrichten we bodemonderzoek zonder uitstoot van schadelijke stoffen. We wisten aanvankelijk helemaal niet of het kon, maar deden het toch. Dat vind ik een moedig besluit.’ (tekst gaat verder onder de foto)
In de kantine van de vestiging te Nootdorp vertelt De Jager samen met collega Rik Wemmenhove, Principal Engineer Innovatie en eveneens UT alumnus, verder over Fugro. ‘Wij onderzoeken de gesteldheid van de grond. Als je iets wilt bouwen, maakt het nogal uit of de bodem van rots, zand of klei is. Middels een Cone Penetration Test (CPT) kun je dat achterhalen. Dit is een metalen buis met een puntig uiteinde dat geavanceerde sensoren bevat. Die gaat de grond in. Door meetpunten als weerstand, kleefkracht, temperatuurgeleidbaarheid en de interpretatie van onze collega’s, de geo-specialisten, weten wij met welke soort grond je te maken hebt.’
Het was Fugro die de eerste, elektronische CPT met sensoren ontwikkelde. Daarna kwamen er ook andere, geavanceerde technieken die steeds voortbouwden op het inwinnen van geo-data en het analyseren en verwerken ervan. Betrouwbare data zijn belangrijk voor bijvoorbeeld de aanleg van offshore windparken. ‘Metingen gaan hierbij verder dan bodemonderzoek. Het gaat ook om metingen over de biodiversiteit voor de vergunningaanvraag of om zeebodemonderzoek om zo te bepalen hoe kabels komen te liggen.’ Niet heel eenvoudig, want het werken op zee kent vele uitdagingen. ‘Je moet rekening houden met de weersomstandigheden, de precisiepositioneringen voor onder meer funderingen vormen een uitdaging en er liggen mogelijk nog bommen uit de Tweede Wereldoorlog op de bodem.’ Groot voordeel is dat Fugro alle benodigde onderzoekstechnieken in huis heeft. ‘Dat is vrij uniek. Hierdoor kunnen wij onze opdrachtgevers maximaal ontzorgen, zodat zij zich kunnen richten op het veilig en snel ontwikkelen van nieuwe windparken en het beheersen van de risico’s daarbij.’ (tekst gaat verder onder de foto)
De Jager stelt voor om een kijkje te nemen bij de tentoongestelde vaartuigen om een beter beeld te krijgen. Collega Wemmenhove legt uit: ‘Via de installatie midden of achter op de boot gaat de CPT of de grondboor de zee in om seismische data of stukjes grond op te halen. In een soort mini-lab op de boot volgt het eerste onderzoek: kijken, ruiken en voelen.’ De Jager: ‘Best ambachtelijk, maar op deze manier krijgt de klant al heel snel de eerste parameters door.’
De rondleiding gaat verder naar het magazijn en werkplaats. Werkschoenen gaan aan en helmen op. ‘We bouwen dit allemaal zelf’, zegt De Jager terwijl ze wijst op een onderwaterdrone met ernaast een groot waterbassin. ‘Onze innovatie is tastbaar en praktisch. We hebben bijvoorbeeld ook de QuickVision® technologie ontwikkeld, een bijzondere QR-code voor precisiepositionering.’ Ze wijst op een wit bord met zwarte cirkels. ‘Ziet er supersimpel uit, maar het is wel gepatenteerd. Mede hierdoor lukt het om pijpleidingen of constructies nauwkeurig in de diepte te plaatsen.’ (tekst gaat verder onder de foto)
Innovaties, duurzaamheid en procesoptimalisatie; ze lopen als een rode draad door haar loopbaan. Eenmaal weer terug in de kantine, vertelt De Jager erover. Het was al snel duidelijk dat ze voor een technische opleiding zou gaan. Haar vader en beide opa’s hadden een ingenieursachtergrond en ook de bètavakken op school bevielen haar. Maar techniek in Delft? Dat zag ze niet zitten. ‘Ik groeide op in Hilversum, iedereen ging naar Delft en ik ben toch een beetje tegendraads.’ Dus werd het chemisch technologie aan de UT. ‘Twente stond goed aangeschreven en de campus voelde goed.’
‘Ik had ook interesse in de business kant’
Ze woonde in het studentenhuis Bad op Pootjes aan de Hengelosestraat, stortte zich volop in het studentenleven. Ging roeien bij Euros - waar ze later haar toekomstige echtgenoot ontmoette - en zong bij het Dienerloos Vocaal Ensemble. Hoewel ze een sterke fascinatie had voor de chemische procestechnologie, twijfelde ze of ze er haar volledige studie aan wilde wijden. ‘Dan moet je echt de hardcore chemie in. Dat vond ik minder leuk. Ik had ook interesse in de businesskant.’ Een master technische bedrijfskunde bracht de oplossing. ‘Dat was voor mij de ideale combinatie.’
Haar carrière begon in 1995 bij chemieconcern DSM. Ze werd salesmanager Azië voor één van de basisproducten. ‘Ik was er nog nooit geweest. Ik had geen enkele notie van zakendoen, laat staan in een andere cultuur. Fantastisch om als vijfentwintigjarige zo’n kans te krijgen. Het was één groot leerproces.’ Drie jaar werkte ze er als spin in het web en daarna als global product manager voor een nieuwe, hittebestendige nylonvezel. ‘Maar na een paar jaar kende ik het spelletje wel.’ Ook haar intellectuele honger kon ze moeilijk stillen en er waren beperkte doorgroeimogelijkheden. ‘Bovendien hadden we een kinderwens. Dan is het wel handig om af en toe thuis te zijn en niet continu te hoeven reizen.’ (tekst gaat verder onder de foto)
Alles bij elkaar genomen, was het tijd om verder te kijken. Er volgde een baan als strategieadviseur bij PriceWaterhouseCoopers (PWC). ‘Met hetzelfde PWC-team gingen we zelfstandig verder na de overname door IBM.’ In die tijd werden haar twee dochters geboren. ‘Ik was redelijk flexibel en kon de zorg voor de kinderen samen met mijn man goed combineren.’ Toen de jongste naar school ging, brak het moment aan voor een volgende stap.
Na een functie als associate partner bij ConQuaestor, werd ze Vice President asset management bij Stork. ‘Mijn afdeling was verantwoordelijk voor advies over de instandhouding van complexe installaties in de olie en gas -, chemische en metaalindustrie. Ik gaf leiding aan honderd man, letterlijk, misschien één vrouw, allemaal technisch.’
Ze zette meerdere keren een vrouwennetwerk op. ‘Ik ben altijd bezig geweest om vrouwen vooruit te helpen. Met een netwerk of met een mentorship. Wat mijzelf hielp, was de workshop Stratego voor vrouwen. Hierin werd heel goed uitgelegd hoe de overwegend masculiene wereld werkt, dat er een spel gespeeld wordt. Als je dat ziet en als je de regels snapt, dan kun je meespelen. Dat inzicht gaf mij veel rust.’
Na vier jaar Stork besloot ze een nieuwe uitdaging aan te gaan. Ze werd Practice Lead intelligent asset management Europa bij Accenture. ‘Eén grote snoepwinkel, een heel grote organisatie met op elk vakgebied de beste mensen. Fenomenaal. Een supergave tijd, maar ook heel hard werken.’ En toen belde Fugro. ‘Ik aarzelde even, maar hun toewijding aan een duurzame wereld raakte precies aan mijn persoonlijke drijfveren.’ (tekst gaat verder onder de foto)
Nu geeft ze leiding aan een groep van meer dan tweehonderd man met technische en wetenschappelijke achtergrond en ziet zichzelf als meewerkend voorman. ‘Op de diverse vakgebieden weten mijn medewerkers veel meer dan ik, maar ik kan wel vanuit een businessperspectief helpen om met hulp van innovatie meer waarde toe te voegen. Aan klanten en aan Fugro zelf. Ik ben zelf niet de expert, maar kan goed luisteren en navigeren. Dat heeft de opleiding aan de Universiteit Twente mij gebracht; voldoende notie om te begrijpen waar het overgaat, een goed ontwikkeld conceptueel vermogen en het analytische denken. Dat komt allemaal terug in het werk.’
Twee jaar geleden rondde ze de commissarissenopleiding af. ‘Je komt in een ander soort levensfase. Met mijn netwerk, met alles wat ik heb geleerd en gezien, wil ik iets teruggeven aan de maatschappij. Ik zie mij wel in een raad van toezicht om zo een rol van betekenis te blijven spelen voor de Nederlandse industrie.’
‘Een technische studie is altijd een goede keuze’
Trots is ze op haar kinderen. Haar oudste studeert nu chemische technologie aan de UT. ‘Dat was geen vanzelfsprekendheid. Sterker nog; we liepen stad en land af om een geschikte studie voor haar te vinden. Maar, toen mijn man vijftig werd en wij een feest gaven, vroegen we in plaats van cadeaus, een schenking aan het UFonds. Op uitnodiging van de UT, zijn mijn man en dochter daarna naar Enschede gekomen voor een rondleiding en tja, mijn dochter viel ook voor het campusgevoel. Onze jongste heeft net naar propedeuse wiskunde gehaald en gaat waarschijnlijk overstappen naar bouwkunde. Niet aan de UT, overigens.
Het is ook haar advies aan jongeren. ‘Volg een technische opleiding als je affiniteit hebt met bètavakken. Het is áltijd een goede keuze. En gebruik de studententijd om je persoonlijk te ontwikkelen. Als werkgever geef ik de voorkeur aan iemand die misschien iets langer over de studie deed, maar wel internationale ervaring heeft opgedaan of stage liep. Juist die extra activiteiten dragen bij aan de persoonlijke ontwikkeling en zijn van blijvende waarde voor de rest van je leven.’
