Niet te strak en niet te bloot

| Femke Nijboer

Een extra column van columnist Femke Nijboer, naar aanleiding van het recente Amnesty-rapport waarin staat dat een op de tien vrouwelijke studenten slachtoffer is van verkrachting. ‘Je moet minstens bont en blauw op de foto staan voordat je geloofd wordt.’

Photo by: AJF

‘Zo kom ie mie de deure niet uut, deerne!’. Woorden van weleer die nu door mijn eigen hoofd gaan als ik zie wat mijn dochter heeft aangetrokken: een leren plooirokje, zwart T-shirtje en witte kniekousen. Ze ziet eruit als zo’n Japans punkrock schoolmeisje. Ik zie hoe bloedmooi ze is en ben bang voor de blikken van mannen en de meningen van andere ouders op het schoolplein. Vaak bu-j te bange. Ik weerhoud mezelf er dus van de spookwoorden uit mijn verleden hardop tegen haar te zeggen. Op haar geboortekaartje stond immers nog dat gedicht van Bukowksi met daarin de woorden: ‘We are here to unlearn the teachings of the church, state, and our educational system.’

Welnu, deze omineuze woorden sprak ik niet tegen haar. Ik zei alleen ‘pak je rugtas, laten we gaan’, want waarom zou zij niet in kleding mogen rondlopen die zij mooi vindt? Waarom zou je als meisje niet je lange benen mogen laten zien? Waarom zou ik haar minder mooi willen maken, minder paradijsvogel? Ik weet wel waarom. Omdat ons vrouwen geleerd wordt dat je kleding iets zegt over je zedelijkheid en deugdzaamheid. Niet te strak, niet te bloot, niet te opzichtig, niet te sletterig, niet te frivool, niet te excentriek. Tegelijkertijd moet je gezichtje vrolijk zijn. ‘Kijk niet zo boos naar me’, zei een man op een tankstation laatst tegen me terwijl ik gedachteloos de auto bijvulde. Waar haalt hij het gore lef vandaan om mijn lach te verwachten? Heeft iemand ooit wel eens tegen een man gezegd ‘waarom lach je niet even naar me?’. Woorden bepalen de norm voor wat van meisje en vrouwen wordt verwacht. Je mag wel mooi zijn, graag zelfs, maar je mag niet weten dat je mooi bent of rondlopen met een badass attitude.

Ik kijk soms met jaloezie naar transgenders als Nikki de Jager. Zo zijn vrouwen echt. Zij is een vrijgevochten vrouw die ontleerd heeft wat de maatschappij haar van jongs af aanleerde: wees niet jezelf, wees niet teveel.

Vijf minuten nadat mijn blik op de kleding van mijn dochter viel, valt ‘ie op een bericht in de krant ‘Een op tien vrouwelijke studenten slachtoffer van verkrachting tijdens studie’. Een op de honderd mannen overkomt het ook. Toch een significant verschil. De cijfers zijn misschien nog een onderschatting. Andere rapporten melden dat een op de vijf vrouwen in Nederland seksueel geweld heeft meegemaakt. Kleden die studentes zich te opzichtig? Hadden al die Nederlandse vrouwen een glaasje teveel op? Of zou het toch aan mannen liggen? Ik noem maar even wat controversieels.

Een vriendin van mij vertelde hoe ze dolenthousiast op kamers ging, in een verre stad in een nieuw land. Weg van huis, studeren en feesten. Na afloop van een feestje bracht een jongen haar thuis, duwde haar op de bank en verkrachtte haar. Zij noemde het woord verkrachting niet. Ze had immers ‘ook veel gedronken’. Ze huilde wel toen ze het vertelde. Uiteraard deed ze geen aangifte. Net zoals ik tijdens mijn PhD-studie geen aangifte deed van huiselijk geweld en stalking tegen mijn toenmalige Italiaanse vriendje. Ik dook gewoon onder, hield contact met zijn moeder en samen praatten wij hem het land uit zodat ik terug naar huis kon. Zo lossen de meeste vrouwen dat op: onder elkaar en zonder de mannen extra voor de voeten te lopen.

Onze maatschappij is verontwaardigd dat seksueel wangedrag door bijvoorbeeld professoren of politici zo lang door kan gaan zonder dat iemand ingrijpt. Maar het is diezelfde maatschappij die nog verontwaardigder is als vrouwen met een beschuldiging komen zonder snoeihard bewijs. Lellebellen, die mannen vals beschuldigen. Sloeries, die spijt hebben van de seks en ineens met een beschuldiging komen. Je moet minstens bont en blauw op de foto staan voordat je geloofd wordt. Het is zo makkelijk vrouwen in twijfel te trekken en een man te redden. Mannen komen belachelijk makkelijk weg met seksueel wangedrag, behalve als je Marokkaan bent. Dan word je uiteraard wel gecancelled (zie verschil Bilal versus Lil’ Kleine), want dat past in een ander straatje verontwaardiging. Geert Wilders zegt ook machteloos te staan in de kwestie Dion Graus: ik kan niks, er is geen bewijs. The old boys network, boys will be boys.

Twee dingen zijn waar. Zeer veel seksueel misbruik blijft onbestraft en wordt niet eens aangegeven én, ja, soms worden mannen vals beschuldigd. Toch lijkt de maatschappij het onrecht van de mannen erger te vinden dan het onrecht van de vrouwen. Toen ik mezelf vanochtend op die woorden van weleer betrapte, wist ik dat die omslag in huize Nijboer moest starten. Ik zei dus niet ‘zo kom ie mie de deure niet uut, deerne’. Ik leer mijn zoon en dochter dat hun lijf hun lijf is, je ermee mag doen wat je wilt en dat je niet zomaar aan andermans lijf komt.

Hulp nodig? Zet het telefoonnummer van het Centrum Seksueel Geweld in je telefoon: 0800- 0188. Op één plek vind je daar artsen, verpleegkundigen, hulpverleners en – als je wilt – politie.

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.