Zo’n 1.200 buitenlandse studenten en onderzoekers zouden met een Fulbright-beurs naar de Verenigde Staten gaan, maar de regering-Trump heeft een extra screening ingevoerd. Sommigen zijn van de lijst geschrapt, onder wie één Nederlandse kandidaat.
Het Fulbright-programma is na de Tweede Wereldoorlog gestart om de uitwisseling van talent met de Verenigde Staten te stimuleren. De beurzen zijn voor de laureaten vaak een belangrijke stap aan het begin van hun carrière. In Nederland bestaan ze sinds 1949, met Amerikaans-Nederlandse financiering.
Eén weigering
Nu bemoeit de regering-Trump zich dus met de toewijzingen. Het Amerikaanse bestuur van de Fulbright-beurzen is daarom opgestapt. In een ontslagverklaring keuren zij de acties van de Amerikaanse regering af: zij beschouwen deze als onwettig en in strijd met de waarden van Fulbright.
De regering-Trump heeft grote moeite met buitenlandse studenten en onderzoekers. Als ze naar de VS komen, moeten ze sinds kort hun sociale media toegankelijk maken, zodat de Amerikanen kandidaten met onwelgevallige meningen eruit kunnen filteren.
Maar ook bepaalde onderwerpen, zoals diversiteit en klimaatverandering, liggen gevoelig bij Trump en zijn aanhangers. Die vinden dat wetenschappers zich daar niet mee bezig moeten houden. Vandaar de extra screening.
Lokale Fulbright-commissies in partnerlanden proberen de schade te beperken. Als de Amerikaanse overheid alsnog een veto uitspreekt over geselecteerde kandidaten, dan willen ze voor een alternatief zorgen: geld uit andere fondsen. Alleen mogen deze kandidaten zich geen Fulbrighter noemen.
De Fulbright Commissie van Nederland laat weten dat dit met één kandidaat is gebeurd die naar de VS zou gaan. Die kan nu met een alternatieve beurs naar de VS afreizen, laat de commissie weten.
Hierheen
Omgekeerd zouden zo’n 900 Amerikaanse studenten, docenten en wetenschappers de Fulbright-beurs ontvangen om deze zomer buiten de VS onderzoek te doen, maar bijna 200 van deze al goedgekeurde beurzen zijn geannuleerd door het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken.
Zo is 40 procent van de Amerikaanse onderzoekers die naar Noorwegen zouden gaan toch nog afgewezen. Dit liet de directeur van de Noorse Fulbright Commissie weten aan nieuwsplatform Khrono.
In de rest van Europa zou het afwijzingspercentage rond de 20 procent liggen. Nederland ontspringt de dans: Amerikaanse onderzoekers die hierheen komen, kwamen ongeschonden door deze extra screening heen.