‘Motorrijden gaat over vrijheid, dat kan ook zonder benzine’

| Jelle Posthuma

Het raceweekend van Electric Superbike Twente in Finland kwam abrupt ten einde door een crash. Maar er gebeurde veel meer. Een reportage over vreugde en verdriet, zakken met ijs en nieuwsgierige motorliefhebbers.

Langzaam maar zeker stroomt het Finse grensstadje Imatra op vrijdagmiddag vol met bikers. Het geluid van ronkende motoren vult de straten. Ze komen voor de Imatranajo, een grootschalig race-evenement waar duizenden mensen op afkomen. Bezoekers dragen shirtjes met Imatranajo 1983 of 1971 als ware het een militaire onderscheiding. Tussen de naaldbomen zetten ze hun tentjes op, terwijl de plaatselijke middenstand het frituurvet opwarmt voor een vette hap. In de ‘paddock’ hebben tientallen raceteams hun Yamaha’s, Honda’s en Kawazaki’s geparkeerd.

Ook de Twentse studenten sleutelen hier aan hun elektrische superbike. Ze doen mee aan de ‘3 flashes’-competitie, waarin ze het opnemen tegen een Fins team van de LUT University uit het nabijgelegen Lappeenranta. De studenten zijn uitgenodigd door de Finnen en slapen op de campus van de technische universiteit. Volgens UT-student Max Biesheuvel kunnen de teams het goed met elkaar vinden. ‘We mogen zelfs gebruik maken van hun werkplaats. Maar dit weekend zijn we weer even concurrenten.’

Het idee om als LUT University een volledig elektrische superbike te bouwen, ontstond toen een afvaardiging van de universiteit een paar jaar geleden een bezoek bracht aan de UT, vertelt een van de docenten bij de Finse motor. Electric Superbike Twente is een belangrijke inspiratiebron voor het Finse team. Er hangt zelfs een foto van de Twentse motor in de werkplaats van de Finnen. De vraag is: gaat de leerling zijn meester verslaan? Teamlid Lassi Onne is zeker van zijn zaak. ‘Natuurlijk gaan we winnen. Anders hoeven we toch niet mee te doen?’

(Foto: de superbike van het Finse team)

Hitte

Bij de eerste vrije training blijkt dat beide teams aan elkaar gewaagd zijn. Op de Twentse motor zit de ervaren coureur Jorn Hamberg. Hij racet dit weekend niet alleen op de elektrische superbike, maar ook op zijn eigen Yamaha R6. ‘Voor mij biedt de superbike een mooie kans om kilometers te maken op een elektrische motor. Of het de toekomst is? De komende jaren zullen elektrische motoren het nog niet winnen van de benzinemotoren, denk ik. Maar het kan snel gaan. Tuurlijk is het een omschakeling. Toen we met racemotoren van 2-takt naar 4-takt gingen, waren er ook mensen die zeiden: ik kom niet meer kijken. Maar daar hoor je inmiddels niemand meer over.’

Voor de coureurs zijn de omstandigheden dit weekend zwaar: het is on-Fins warm met temperaturen boven de dertig graden. ‘Tja, ik moet gewoon goed water blijven drinken. De hitte wordt er in de loop van de dag niet beter op, maar dat is voor iedereen hetzelfde’, zegt Hamberg droogjes. Ook bij Electric Superbike Twente kampen ze met de warmte. Het batterijpakket van de superbike bereikt door de brandende zon al snel een hoge temperatuur. Als de accu tijdens het racen te warm wordt, is dat funest voor de prestaties van de superbike. Daarom werken de teamleden vanaf zaterdagmorgen met een even provisorische als doeltreffende oplossing: ze plakken vuilniszakken gevuld met ijs op de motor. ‘Eigenlijk ziet het er niet uit’, geeft werktuigbouwkundestudent Stijn van der Veen toe. ‘Maar ja, we moeten wat.’

(Foto: zakken met ijs, vastgeplakt aan het batterijpakket)

Geluid

Terwijl hij zijn verhaal vertelt, komen verschillende motorliefhebbers buurten bij de Twentse tent. Sommigen zijn nieuwsgierig en enthousiast, anderen ronduit sceptisch. ‘Nee, nee, nee! Dit is niet de toekomst van motorracen’, zegt een man. Zijn zoon knikt instemmend. Hij houdt een fles water in zijn hand. ‘Als de motoren langskomen, moet het water in deze fles kolken door het geluid. Dat is bij deze elektrische motoren niet het geval.’ Ook een andere toeschouwer zegt het geluid te missen. ‘Maar met de huidige brandstofprijzen moeten we er misschien aan geloven.’

De 67-jarige Laurila Esko is wel enthousiast. Al vijftig jaar rijdt hij motor. ‘In 1969 was mijn eerste Imatranajo. Ik denk dat fossiele energie geen toekomst heeft. Ik zou het verschrikkelijk vinden als we daardoor niet meer kunnen motorrijden. Elektrische motoren zijn een prima alternatief. Ik heb acht motoren en zou zeker overwegen om een elektrische te kopen.’ Ook het geluid gaat de Fin niet missen. ‘Ik woon in een rustig stadje op zo’n tweehonderd kilometer afstand van Imatra. Tijdens een mooie avond komen er vaak jonge gasten met veel geluid door de straten. Dat is geen sociaal gedrag. Een elektrische motor is beter voor onze omgeving.’

Ondanks de wisselende geluiden, trekt de Twentse tent veel bekijks. ‘Vaak hebben mensen dezelfde vragen’, vertelt teamlid Hanna Heijs, student biomedische technologie. ‘We grapten al dat we een bingokaart kunnen maken. Mensen willen weten hoe hard de motor kan, wat de reikwijdte is en of ze zelf een rondje mogen rijden, al gaat dat laatste niet gebeuren. Ik heb zelf een motor en de basis van motorrijden is het gevoel van vrijheid. Dat is niet per se gebonden aan een benzinemotor, en dat proberen we met onze superbike ook te laten zien.’

(Foto: nieuwsgierige Finnen bij de tent van Electric Superbike Twente)

Racen

Een Finse omroepstem schalt over het terrein. Twee woorden zijn duidelijk te verstaan: superbike en 3 flashes. Het is kortom tijd voor de race. De spanning is inmiddels voelbaar bij de teamleden als ze plaatsnemen op de tribune. En dan gaat de Twentse superbike van start. Meteen laat Hamberg de Finse concurrent Pauli Pekkanen achter zich. De voorsprong wordt iedere ronde verder uitgebouwd. De handen van de teamleden van Electric Superbike Twente gaan in de lucht, wanneer Hamberg als eerste de finish passeert. Een fractie van een seconde later gaan diezelfde handen van ongeloof richting mond en achterhoofd. De motor en coureur liggen na een schuiver van zeker honderd meter languit op het Finse circuit.

De leden van het veiligheidsteam rennen vanuit de pitstraat naar de motor, de andere studenten blijven in vertwijfeling achter op de tribune. Tot grote opluchting van de teamleden blijkt al snel dat coureur Hamberg er zonder al te veel kleerscheuren van af is gekomen. Hij loopt stoïcijns richting de paddock voor zijn volgende race. Ook de Twentse superbike is weliswaar beschadigd, maar kan veilig op een aanhanger worden geladen. ‘We zijn heel erg geschrokken’, vertelt teamlid Mirjam Davidse na afloop. ‘Maar Jorn is oké, dat is voor ons het allerbelangrijkste.’

Met de crash komt er een abrupt einde aan het raceweekend van Electric Superbike Twente. Ze zijn teleurgesteld, maar ook trots. De motor haalde een nieuw snelheidsrecord van maar liefst 274 kilometer per uur, verschillende motorliefhebbers zijn warm gemaakt voor de elektrische toekomst en niet te vergeten: ze kwamen ruim anderhalve minuut eerder over de finish dan de Finnen. En Jorn Hamberg? Die wist op zondag ‘gewoon’ zijn eigen race te winnen. Over stalen zenuwen gesproken.

(Foto: de superbike wordt na de crash op een aanhanger geladen)

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.