Volgens integraal veiligheidsmanager Erwin Medendorp heeft de UT bovenal te kampen gehad met een ongelukkige timing van het ingaan van het rookbeleid. ‘Sinds 30 maart 2020 is een groot deel van de campus – het woongedeelte uitgezonderd – rookvrij. Dat beleid ging net na de start van de coronacrisis in. Er is volop gecommuniceerd, maar dat gebeurde grotendeels ten tijde van lockdowns, toen iedereen thuiszat en het voor hen niet relevant was. Dit beleid heeft echter continu aandacht nodig. Die is namelijk wat weggezakt en inmiddels zijn er ook nieuwe lichtingen studenten.’
Geen politiestaat
Er ligt nu een communicatieplan om de aandacht te verscherpen. ‘Er is een bericht verstuurd naar leidinggevenden en we werken samen met de Student Union en andere partners op de campus. Daarnaast gaan we via sociale media en op de koffieautomaten communiceren dat onze campus rookvrij is’, aldus Medendorp.
De hoofdmoot van het rookbeleid op de campus is erop gericht dat UT’ers elkaar onderling aanspreken op hun rookgedrag. De UT wil het rookbeleid niet actief handhaven, zegt Medendorp. ‘We zijn een open universiteit, geen politiestaat. Dat willen we ook niet zijn. We kunnen ook niet de beveiliging de taken van de politie laten overnemen. Handhaven zou betekenen dat we te veel geweld doen aan de vrijheden die we hebben. Dat is een hellend vlak.’
‘Respectvol met elkaar omgaan’
Toch, de verantwoordelijkheid bij het individu leggen kan leiden tot agressief en ongewenst gedrag, zo beschreef een student onlangs in een ingezonden opiniestuk op utoday.nl. Daar is de integraal veiligheidsmanager zich bewust van. ‘Het beleid is erop gericht dat we op een respectabele manier met elkaar omgaan en dat er naar elkaar geluisterd wordt. Ja, ik kan me goed voorstellen dat je als roker je in een verdomhoekje geduwd voelt als je op je gedrag wordt aangesproken. Maar je moet ook beseffen dat jouw gedrag anderen tot last kan zijn. Roken is je eigen keuze, maar het past niet meer op onze campus.’
Medendorp hoopt dat studenten en medewerkers zich gesterkt voelen om anderen die roken aan te spreken op hun gedrag. ‘Je mág er wat van zeggen. Mocht je je onheus bejegend voelen, probeer ook steun te zoeken van je directe omgeving. Dan sta je niet alleen. En mocht het echt vervelend worden, dan is het altijd mogelijk om beveiliging te bellen. Het begint met respectvol met elkaar omgaan, ik hoop dat mensen dat beseffen.’
Boetes
De UT riskeert overigens ook boetes vanuit de Voedsel- en Warenautoriteit, die toezichthouder is en boetes kan opleggen voor overtreding van het rookverbod. Die boetes kunnen oplopen tot 4500 euro per overtreding, die worden opgelegd aan de universiteit – en die de UT kan verhalen op de roker. Volgens Medendorp is ook dat geen reden om streng te handhaven. ‘Het is niet dat we het onbelangrijk vinden – integendeel. Het is niet alleen wettelijk verplicht, wij willen als universiteit iedereen een gezonde leer- en werkomgeving bieden én ervoor zorgen dat de komende generatie rookvrij is. Maar we kunnen niet de taak van de politie overnemen. Daarom willen we werken aan de bewustwording.’
