Geen winnaars, wel goede gesprekken

| Christian Orriëns

Om studenten te helpen met hun stemkeuze op 17 maart, hield studievereniging Sirius gisteravond een online verkiezingsdebat. Tot een écht debat kwam het niet uit, maar studenten gingen wel in gesprek met politici van zeven partijen over voor hun relevante onderwerpen als het leenstelsel, klimaatbeleid en wonen.

screenshot van het online evenement.

Sirius nodigde de acht grootste politieke partijen uit. Alleen de PVV ging niet in op de uitnodiging van de studievereniging. Per stelling – vier in totaal – kregen de partijen een minuut om hun standpunt duidelijk te maken. Vervolgens konden de studenten via zogenaamde break-out rooms politici persoonlijke vragen te stellen. De online omgeving leende zich niet voor een debat. Wel voor informele en joviale gesprekken, met hier en daar een biertje of een wijntje bij de politici.

Stelling 1: Het leenstelsel moet definitief worden teruggedraaid, met compensatie voor studenten die hebben gestudeerd onder het leenstelsel.

Over deze stelling waren alle partijen behalve de VVD het eens. Over de inhoudelijke invulling verschilde het wel weer per partij. Zo gaf Sander Janssen (75e op de VVD-lijst) aan dat hij sinds twee jaar nu studieschuldvrij is. Janssen: ‘Onderwijs moet voor iedereen toegankelijk zijn, het leenstelsel dient te worden gezien als een investering in het eigen toekomstige salaris. Ik heb tot mijn 42e mijn studieschuld afbetaald en daar heb ik geen minuut van wakker gelegen.’

Frank Futselaar, momenteel SP-Kamerlid zag dit toch anders. ‘Ik gaf les op het Saxion, daar zag ik de aard van de studievoortgangsgesprekken veranderen. Vragen over de beste leermethodes toepassen veranderden in vragen over de financiële situatie en is het nog wel verstandig om op dit moment door te studeren. Ook de doorstroom van het mbo naar het hbo is sterk afgenomen.’ Wat hem en de SP betreft, moet het oude systeem snel terugkomen.

Stelling 2: Nederland moet op klimaatbeleid minder beloftes doen en meer waarmaken.

Opvallend was dat bijna alle partijen aangaven het eens te zijn met deze stelling. GroenLinks, D66, PvdA en SP gaven allen aan dat de doelen te gemakkelijk naar de toekomst worden geschoven zonder dat er concreet op dit moment wat gebeurt. Suzanne Kröger van GroenLinks (zevende op de lijst) gaf aan dat dit de tragiek is van het klimaatbeleid. ‘Er wordt op dit moment te weinig gedaan aan het uitvoeren van klimaatbeleid. Daarnaast geniet de luchtvaart van een uitzonderingspositie terwijl juist die moet worden aangepakt. Er moet juist meer focus komen op treinverkeer in plaats van vliegverkeer binnen heel Europa.’

Het CDA en de ChristenUnie namen beiden de term rentmeesterschap in de mond. ‘Het idee dat de aarde niet van ons is en dat wij deze in bruikleen hebben, betekent dat wij de taak hebben om deze goed door te geven aan de volgende generatie’, dat stelde Alwin te Rietstap van de ChristenUnie (17e op de lijst). ‘Hier ligt ook de taak voor de ondernemers en de intrinsieke motivatie vanuit de publieke sector, samen moeten we kijken hoe we deze doelen gaan halen.’ Ook D66 en de VVD sloten zich aan bij het idee dat klimaatbeleid gedragen moet worden door ondernemers op lokaal niveau.

Stelling 3: De doelen die Nederland zichzelf stelt voor huisvesting moeten ambitieuzer, helemaal als het studentenhuisvesting betreft.

Alle partijen onderkenden dat er een enorme woningnood heerst in Nederland en dat er met spoed moet worden bijgebouwd. Saillant detail was dat GroenLinks ook huursubsidie mogelijk wil maken voor studenten die slechts over een kamer bezitten. D66 was de enige partij die aangaf dat de stikstofcrisis eerst dient te worden opgelost voordat er wordt bijgebouwd. ‘Er staan genoeg panden leeg in Nederland die kunnen worden omgebouwd, zodat diverse woonvormen mogelijk worden. Daarnaast dienen huisjesmelkers natuurlijk keihard te worden aangepakt’, stelde Stijn Warmenhoven (42 op de lijst).

Stelling 4: Er moet een grootschalig initiatief komen om het Nederlands openbaar vervoer bij de tijd te krijgen. Moderner, simpeler, sneller en goedkoper.

Opvallend was dat alle partijen veel heil zien in het verbeteren van het spoor, ook op Europees niveau. Het moet aantrekkelijker worden om de trein te kiezen boven de korte afstandsvlucht binnen Europa. Alleen Janssen van de VVD gaf concreet aan ook meer investeringen te willen zien in het asfalt.

Naderhand kregen studenten de kans om in kleine groepjes vragen te stellen aan politici. Iedere groep kreeg tien minuten om vragen te stellen aan iedere partij. Het grote voordeel hiervan was dat politici zonder interruptie hun standpunten en visie op diverse onderwerpen duidelijk konden maken. Kortom: geen debat-‘winnaars’, wel goede gesprekken. Sirius-presentator Maarten de Groot toonde zich achteraf blij met het evenement. ‘Als wij ook maar een paar studenten hebben geholpen bij het maken van een keuze – of waarop ze juist niet gaan stemmen, dan kijken wij terug op een geslaagde avond.’

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.