Een groep bedrijven (Waste Consortium Rijssen) wil in Rijssen een vergassingsinstallatie bouwen die afval en biomassa vergast bij hoge temperaturen en zo energie opwekt. De investeerders hebben Brem als adviseur in de arm genomen.
`Het is niet onze technologie die ze willen gebruiken, maar ze hebben ons wel gevraagd als een soort wetenschappelijk consultant', legt de hoogleraar uit. `Het is de bedoeling dat er bij de vergassingsinstallatie een kenniscentrum komt om het uitrollen van deze technologie over de wereld te ondersteunen. De precieze invulling daarvan is nog niet duidelijk. Studenten kunnen er stage lopen en een afstudeeropdracht krijgen. Er zullen bovendien nieuwe onderzoeksvragen uit ontstaan.'
Brem zegt voortdurend te kijken naar samenwerking met ondernemers voor het implementeren en opschalen van nieuwe technologie. `Een commerciële thermische installatie kost al gauw honderd miljoen. Niemand gaat zo'n bedrag investeren als je geen resultaten hebt op een grotere schaal dan die uit het laboratorium. Je kunt dat gat vullen met de bouw van pilot plants van vijf tot dertig miljoen euro.'
Zo'n demoplant wordt - als alle vergunningen worden toegekend - gebouwd op een bedrijventerrein in Rijssen. Afval wordt daar bij temperaturen, tussen de 1500 en 1600 graden, vergast en dat levert zo'n tien megawatt aan energie op, in de vorm van elektriciteit en warmte voor de buurt. De vergassingstechnologie is niet nieuw, maar toepassing op afval en op deze schaal is volgens Brem wel uniek en veelbelovend. `Het gas dat wordt geproduceerd wordt eerst verbrand in een ketel, maar lijkt van zodanige kwaliteit dat er meer hoogwaardige toepassingen voor zijn. Het zou bijvoorbeeld geschikt zijn voor de productie van synthetisch aardgas of vloeibare brandstoffen zoals diesel.'
De bouw van de installatie biedt voor de leerstoel van Brem allerlei kansen. `Wij zijn nu in een vroeg stadium wetenschappelijk consultant geweest. Zoiets doen we natuurlijk niet als er geen uitzicht op wetenschappelijk onderzoek is voor bijvoorbeeld aio's en postdocs. Er zullen onderzoeksvragen komen en er moeten rekenmodellen worden gemaakt. Hoe schaal je op? Welke afvalsoorten kun je gebruiken?', geeft Brem een paar voorbeelden. `Zo'n generator van hoogwaardig gas is hartstikke interessant. Als de plant er eenmaal staat, kunnen we misschien een kleine deelstroom van het gas aftappen en naar een fabriekje leiden voor eigen onderzoek.'
Zover is het echter nog niet. Brem schat dat het al met al twee of drie jaar zal duren voor alle vergunningen rond zijn en de plant gebouwd is. `Maar als de gemeenteraad van Rijssen binnenkort het initiatief ondersteunt, gaan we al serieuze gesprekken voeren. Ik zal er voor pleiten dat een aantal onderzoeken snel van start gaat. Met rekenmodellen kun je bijvoorbeeld niet vroeg genoeg beginnen.'
Brem ziet het als zijn taak dergelijke spin-offs te vinden voor de technologieën uit zijn vakgroep. Zo is hij ook betrokken bij het Bio-Energiepark dat afvalverwerker Twence samen met UT en Saxion wil bouwen en onderhandelt hij momenteel met buitenlandse bedrijven over het commercialiseren van een nieuwe pyrolysetechnologie om olie te maken uit stro en andere biomassasoorten. `We moeten onze activiteiten exploiteren, om weer te kunnen investeren in nieuwe ideeën. Ik vind het belangrijk dat we technologie maken die op den duur ook voor de industrie aantrekkelijk is. Daarom moeten we al bij het initiële onderzoek bedrijven betrekken. Ons laboratorium staat vol met goede ideeën; het zou goed zijn als een aantal daarvan de weg naar de praktijk vindt.'
 |
| De technologie waarmee in Rijssen - zodra alle vergunningen binnen zijn - afval vergast gaat worden is volgens CTW-hoogleraar Gerrit Brem weliswaar niet nieuw, maar in deze toepassing en op deze schaal wel `uniek en veelbelovend'. (Foto: Gijs van Ouwerkerk) |
