Na zijn studies antropologie en sociologie aan de Universiteit van Amsterdam werkte Hommes onder andere als hoogleraar aan de Universiteit van Utrecht en Twente. Verder was hij vele jaren voorzitter van de NAR, het belangrijkste adviesorgaan van de minister van ontwikkelingssamenwerking. Tot vorig jaar gaf de al geruime tijd gepensioneerde professor colleges aan diplomaten van Clingendael in Den Haag.
Hommes hield zich veel bezig met advisering van ministeries over lopende projecten in ontwikkelingslanden. Hommes: `Je bent eigenlijk nooit bij het eerste begin van een project betrokken. Pas als het een tijdje loopt word je er met een heel team op gezet. Het zijn vooral zogenaamde reviewmissies waar ik me mee bezig heb gehouden.' Reviewmissies zoals die met thermische zonne-energie van de stichting BaCiBo. `Zij zetten hun projecten op kleine schaal in. De technieken die zij gebruiken kunnen voor het ene ziekenhuis heel goed werken, maar voor het andere juist niet.' Dat is volgens Hommes de kracht van kleine projecten: het kunnen inspelen op de eisen van de omgeving en niet overal op dezelfde manier problemen willen oplossen.
Op de vraag of het niet arrogant van de westerse landen is om in ontwikkelingslanden te gaan vertellen hoe het allemaal moet, reageert hij lachend. `Dat hoor je vaak ja, en soms lijkt het ook wel zo. Maar je moet niet vergeten dat veel projecten opgestart worden naar aanleiding van een aanwezige behoefte in het desbetreffende land. Vroeger maakte men vaak de fout geen rekening te houden met de al aanwezige lokale kennis, maar daar probeert men nu zo veel mogelijk wel een beroep op te doen. Wat verder belangrijk is om je te realiseren: wij westerlingen willen wél op plekken zitten waar de lokale goedopgeleide bevolking dat niet wil. Dan is de kennis er dus wel, maar niet de bereidheid om er iets mee te doen. Naar mijn mening is het niet arrogant als wij er dan wel aan het werk willen.'
Mislukkingen bestaan in ontwikkelingssamenwerking niet volgens Hommes. `Er zijn projecten die niet zoals gewenst uitpakken, maar ook deze projecten hebben invloed op veranderingen in de manier van denken van volgende generaties. Moedeloos ben ik dus nooit geworden, er zijn bovendien zoveel meer succesverhalen te vertellen.'
BaCiBo
Stichting BaCiBo zette in 1980 haar eerste project op in Tanzania. Doelstelling van de stichting is om zoveel mogelijk uit te gaan van bestaande situaties en lokale vakmensen zoveel mogelijk te betrekken bij de projecten. De afgelopen jaren heeft BaCiBo zich ingezet voor het opzetten van warmwatersystemen op basis van zonne-energie in onder meer Zimbabwe, Indonesië en Zambia. Meer informatie over het symposium en stichting BaCiBo is te vinden op de website www.wot.utwente.nl .
Enno Hommes
