`Dat was écht niet leuk', blikt Heyse terug op de kritische boodschap van de opleidingscoördinator. `Je staat je stinkende best te doen en vervolgens hoor je zoiets. Gelukkig zocht de opleidingscoördinator de oorzaak niet alleen bij mij. Studenten lazen bijvoorbeeld ook niet altijd de opgegeven stof voor het college. Aangezien college geven voor mij niet hetzelfde is als het herkauwen van de verplichte literatuur, kan ik me voorstellen dat ze het niet altijd snapten.'
Heyse volgde op dat moment het inwerktraject voor nieuwe docenten en leerde daar haar ervaring te relativeren. `Ik leerde bijvoorbeeld dat een hoorcollege heel ingewikkeld is. Pin me niet vast op de statistieken, maar volgens mij was het zo dat een student gemiddeld zo'n vijf tot tien procent van wat je zegt daadwerkelijk onthoudt. Met die informatie kon ik het allemaal een beetje relativeren. Gelukkig, want je gaat echt twijfelen aan jezelf wanneer je zoiets hoort.'
En drie jaar later ben je docent van het jaar.
`Ja, en ik zou eerst niet eens gaan, want ik had ook een andere bijeenkomst. Ze verzochten me echter vriendelijk toch te komen. Ik dacht: ze zullen dat wel niet voor niets doen, dus ik zal wel een kans maken. Een speech had ik niet voorbereid. Ik was ook een beetje beduusd, maar kon er nog wel wat uitkrijgen. Heb m'n collega's bedankt, want je wint natuurlijk niet alleen. Ik stond wel even te kicken trouwens, toen het hoge woord eruit was. Drie jaar geleden had ik dit nooit kunnen denken. Zo zie je maar dat het adagium `doceren zit in je bloed' niet helemaal waar is. Je kunt ook nog een heleboel leren.'
Wat iemand tot docent van het jaar maakt, weet ze niet precies. `Daar komt bij: hoe vergelijk je een docent vormleer met een docent sociologie? Iedereen heeft een eigen stijl, ik denk niet dat een bepaalde manier van lesgeven de beste is. Ik heb ook begrepen dat de juryberaadslaging erg ingewikkeld is geweest.'
Eigen verantwoordelijkheid, duidelijkheid en structuur staan bij Heyse in ieder geval hoog in het vaandel. Samen met Duco Bannink en twee promovendi geeft ze bijvoorbeeld het vak servicemanagement, waarbij studenten zelf mogen kiezen of ze het intensieve traject volgen of het extensieve. Extensief betekent veel vrijheid en geen mogelijkheid tot het volgen van werkcolleges. Wie kiest voor intensief committeert zich aan collegebezoek en krijgt in ruil daarvoor meer feedback en hulp. Wie zich niet aan de afspraken houdt, gaat het extensieve traject in. `Zo'n systeem biedt studenten een keuze en zo hoef je ze niet als kleine kinderen te behandelen.'
`Ik denk niet dat mijn studenten me altijd aardig vinden', zegt Heyse. `Ik kan soms vrij bitcherig zijn. Kiest iemand voor intensief, maar is-ie er het eerste college niet? Prima, jouw keus, dan wordt het extensief. Je moest werken? Is dat jouw probleem of mijn probleem? Díe studenten zullen me niet aardig vinden. Als ik het gevoel heb dat een student er niet zoveel energie in wil steken, dan steek ik er ook niet zoveel in. Voor wat hoort wat. Daar staat tegenover dat iemand die echt wil, maar hulp nodig heeft, die hulp ook krijgt. Ik heb het afgeleerd om te denken dat ik het iedereen naar de zin moet maken. Je moet als docent toch ook dicht bij jezelf blijven.'
Het winnen van de Centrale Onderwijsprijs 2005 levert haar tweeduizend euro op. Van dat geld neemt Heyse in ieder geval haar directe collega's mee uit eten. `Je zou misschien ook in plaats van een docent een vak kunnen nomineren', mijmert ze. `Dat heb ik ook aangegeven tijdens het interview met de jury. Je doet het immers niet alleen.'
Liesbet Heyse: `Ik denk niet dat studenten me altijd aardig vinden.' (Foto: Arjan Reef)
