Het (inmiddels gevallen) kabinet wil graag dat bacheloropleidingen van hogescholen en vooral universiteiten weer vaker Nederlandstalig worden. Daartoe zou er eigenlijk een ‘toets anderstalig onderwijs’ komen.
Dit zorgde voor grote onrust in het hoger onderwijs: welke Engelstalige opleidingen zouden straks verplicht moeten overschakelen op het Nederlands? Met name in de grensregio’s zwol het verzet aan en het bedrijfsleven onderstreepte de grote tekorten op de arbeidsmarkt.
Dus heeft de Tweede Kamer besloten dat de taaltoets uit het wetsvoorstel moet verdwijnen. Althans, voor de huidige opleidingen. Nieuwe opleidingen moeten altijd al hun nut en noodzaak aantonen voordat ze van start mogen. En straks moeten nieuwe ‘anderstalige’ opleidingen (of anderstalige trajecten binnen opleidingen) dus ook uitleggen waarom ze niet Nederlandstalig zijn.
Najaar
Je zou denken: schrap de taaltoets en klaar is Kees, het wetsvoorstel ‘Internationalisering in Balans’ kan weer naar de Tweede Kamer. Maar zo werkt het niet, schrijft minister Bruins in een brief. Het wetsvoorstel krijgt zo’n andere inhoud, dat het weer voor advies naar de Raad van State moet, stelt hij. Dat gaat volgens hem pas in het najaar lukken.
Bovendien speelt er nog een probleem: er moet een goed overzicht komen van het ‘bestaande onderwijsaanbod’, inclusief anderstalige trajecten binnen opleidingen. Anders is het straks onduidelijk welk aanbod ‘nieuw’ is en dus door die taaltoets heen moet.
Uit handen
Bruins waarschuwt nogmaals voor de gevolgen als hij de taaltoets voor bestaande opleidingen uit het wetsvoorstel haalt. 'Door dit te doen geef ik feitelijk mijn mogelijkheid tot ingrijpen in het bestaande anderstalige aanbod uit handen', schrijft de minister.
Het idee is nu dat universiteiten en hogescholen middels ‘zelfregie’ bepalen welke opleidingen in het Nederlands of in een andere taal moeten. Het ministerie zou wel bestuurlijke afspraken kunnen maken, maar blijft verder op afstand.
Ondanks die zelfregie, waar de instellingen al mee zijn begonnen, onderstreept Bruins 'hoe belangrijk het is én blijft om regie te houden op de internationalisering van ons onderwijs, om het stelsel houdbaar en betaalbaar te houden'. Hij wijst op de enigszins gestegen kosten van studiefinanciering voor Europese studenten.
Overigens zei Bruins in een recent interview met het HOP dat de minister van Onderwijs minder macht zou moeten hebben. Dat strookt met een taalbeleid waarin de minister die regie goeddeels uit handen geeft.