Universiteiten moeten hun promovendi beter voorbereiden op een functie buiten de wetenschap. Voor het merendeel van hen is een wetenschappelijke carrière immers niet weggelegd.
In het belang van de kenniseconomie wil het kabinet dat meer Nederlanders promoveren. Maar nu al kunnen lang niet alle wetenschappers na hun promotie aan de universiteit blijven werken. De gemiddelde doctor groeit niet uit tot professor. Hij moet aan de slag op de gewone arbeidsmarkt. De Adviesraad voor het Wetenschaps- en Technologiebeleid (AWT) pleit er daarom voor dat promovendi zich tijdens hun opleiding beter oriënteren op de arbeidsmarkt. Ook het doen van een haalbaarheidsonderzoek naar het oprichten van een eigen bedrijf zou zinvol kunnen zijn.
De grootste talenten onder de promovendi moeten bovendien de carrièreladder van de universiteit kunnen beklimmen: als er voor hen geen plek is, moet je maar plek máken. Kortom, aldus een woordvoerder van de raad, het `formatieplaatsbeginsel' moet plaatsmaken voor een `loopbaanbeginsel'.
Voorzitter Olof Wiegert van Promovendi Netwerk Nederland is `erg blij met het advies'. `Zeventig procent van de promovendi stroomt niet door aan de universiteit, terwijl aanvankelijk tachtig procent denkt door te kunnen gaan in de wetenschap. Onderzoekers zouden in hun opleiding best een cursus financiën of tijdmanagement kunnen gebruiken. Dat is van belang voor hun carrière na de promotie.'
Helen de Hoop, voorzitter van de Vakbond voor de Wetenschap (VAWO), wil dat er ook wat aan de vraagkant gebeurt. `In een personeelsadvertentie voor een baan op de reguliere arbeidsmarkt staat nooit dat de doctorstitel een aanbeveling is. Er staat hooguit dat de werknemer `academisch niveau' moet hebben. De promotie is op de arbeidsmarkt ondergewaardeerd. Toch zit er een wereld van verschil tussen een afgestudeerde en een doctor.'
De overheid kan het goede voorbeeld geven door in haar vacatures naar promovendi te vragen, denkt de VAWO. Ook hogescholen zouden meer gepromoveerde docenten binnen moeten halen, zoals dat in het buitenland gebruikelijk is. De hogescholen hebben overigens al afspraken gemaakt met het ministerie van OCW om het niveau hun docentencorps te verhogen.
Volgens de universiteitenvereniging VSNU gaat het loopbaanbeleid voor promovendi `langzaam maar zeker, met horten en stoten' de goede kant op. `Maar de cultuur is nog niet overal even ver', erkent een woordvoeder.
