Alexander (23) kwam op zijn tiende vanuit Moskou naar Nederland. `Officieel ben ik dus een allochtoon', zegt hij. `Maar zo voel ik dat niet. Ik heb in twee verschillende culturen gewoond en probeer van beide het beste mee te pakken. Eigenlijk beschouw ik mezelf nog het meest als een Europeaan. Ik heb stage gelopen in Duitsland, Zwitserland en Engeland en ben redelijk internationaal georiënteerd.'
De student begon al op zijn zestiende aan de UT. Bescheiden: `Dat komt omdat in Rusland het onderwijssysteem anders in elkaar zit. Het is daar heel normaal om op je zestiende naar de universiteit te gaan. Ik had dus een voorsprong toen ik hier kwam.' Toch, vanwege zijn bovenmatige studieresultaten en de vele activiteiten die hij daarnaast ontplooide (hij won bijvoorbeeld een prijs in de ondernemingsplanwedstrijd New Venture 2004) droeg Clemens Pouw, opleidingsdirecteur bij de faculteit TNW, hem voor.
Het Expertisecentrum Diversiteitsbeleid (ECHO) riep de prijs vijf jaar geleden in het leven om de allochtone `parels' van Nederland onder de aandacht te brengen. Dit jaar droegen universiteiten en hogescholen 27 kandidaten voor. Een jury, onder leiding van John Leerdam, lid van de Tweede Kamer, selecteerde twaalf finalisten. Oudalov bleef samen met drie andere studenten over in de categorie Bèta/techniek. Afgelopen week moest hij aan de jury komen vertellen wat zijn bijdrage aan de kenniseconomie zou kunnen zijn. `Ik heb de jury verteld dat ik graag tussen de wetenschap en de toepassingen in zou staan om daar een katalyserende functie te vervullen. Je hoort tegenwoordig zoveel over kennisvalorisatie, ik denk dat je daarvoor beide partijen zult moeten begrijpen. Ik heb daarvoor de juiste achtergrond. Ik ben net klaar met technische natuurkunde en rond binnenkort ook technische bedrijfskunde af.'
De vier winnaars krijgen een summercourse aan de University of California in Los Angeles aangeboden. `Een van de beste universiteiten van de Verenigde Staten', zegt Alexander. `Ik zou het vooral een hele mooie kans vinden om te zien hoe ze in de VS met de multiculturele samenleving omgaan.'
Hij hoopt volgende week dan ook te winnen. `Ik vind het een prachtige prijs en ben blij dat ik al zover ben doorgedrongen.' Alexander werd als enige UT-er voorgedragen. `Ik ken ook weinig andere allochtonen, zou er maar een paar kunnen noemen. Maar ja, wat is een allochtoon? Aan mijn achternaam horen mensen dat ik hier niet vandaan kom, aan mijn uiterlijk zie je niks. Misschien dat ik daarom ook weinig merk van de toegenomen negatieve beeldvorming over allochtonen. Bij niet-westerse allochtonen ligt dat waarschijnlijk anders.' De ECHO Award vind hij een nuttige prijs. `Het is vooral belangrijk om aan andere mensen te laten zien dat het wel degelijk haalbaar is om als allochtoon succesvol te zijn. Ik hoop dat anderen zich daardoor bewust raken van hun eigen kracht.'
Volgens ECHO blijkt in de praktijk dat allochtone hoger opgeleiden minder kansen hebben op de arbeidsmarkt. Alexander ziet het echter positief in. `Ik mag toch hopen op mijn kwaliteiten beoordeeld te worden. Maar ja, die beeldvorming is er toch en beïnvloedt misschien onbewust de beslissing van een bedrijf. Ons land heeft een turbulente tijd meegemaakt en men wordt banger voor wat vreemd en anders is. Aan de andere kant kan het ook een voordeel zijn, als zo'n bedrijf zaken wil doen met Oost-Europa bijvoorbeeld.'
Alexander Oudalov tijdens zijn afstudeerpraatje.
