Dat staat in een brief die voorzitter Ed d'Hondt deze week aan de Tweede Kamer stuurde. Die ging woensdagmiddag met premier Balkenende, minister Van der Hoeven (Onderwijs) en minister Brinkhorst (EZ) in debat over de innovatiekracht van Nederland en de rol van het Innovatieplatform.
Het kabinet heeft volgens de VSNU weliswaar voor vierhonderd miljoen euro extra beschikbaar gesteld aan de universiteiten, maar dat geld gaat vooral op aan de toegenomen aantallen studenten. Maar daartegenover staat een bezuiniging van vijfhonderd miljoen euro. `De facto moeten universiteiten dus diep in eigen vlees snijden', schrijft d'Hondt, die waarschuwt voor een zorgwekkende veroudering van onderzoeksfaciliteiten. Samen met de nog altijd toenemende matching - universiteiten moeten uit eigen middelen investeren in een bepaald onderzoek, om überhaupt voor extra fondsen in aanmerking te komen - zorgt dit voor een beroerde financiële positie.
Uit de totnogtoe verschenen documenten van Innovatieplatform (waarin de drie genoemde ministers zitting hebben) en kabinet put de VSNU weinig hoop. Er is geen vooruitzicht op structurele diepte-investeringen of een concreet stappenplan. En dat terwijl het volgens de VSNU in Duitsland, Frankrijk en Verenigd Koninkrijk wel de goede kant op gaat met extra onderzoeksfinanciering.
Om de uitholling van de internationale positie het hoofd te bieden, aldus de VSNU, moet het rijk daarom geld en energie steken in de totstandkoming van grote onderzoeksinfrastructuren die op dit moment nog in Nederland ontbreken, maar moet ook de basiskwaliteit scherp in de gaten worden gehouden. Want op het ogenblik is er geen geld om de faciliteiten en het personeel op niveau te houden.
Bovendien moet een impuls gegeven worden aan het opleiden van extra onderzoekers, en moet de positie van de buitenlandse kenniswerker beter geregeld worden dan nu het geval is. De greencardregeling die speciaal voor het snel aantrekken van hoger opgeleiden in het leven is geroepen, zou nog altijd niet naar behoren functioneren.
Met een verwijzing naar het onlangs verschenen AWT-rapport waarschuwt d'Hondt tegen verdere dynamisering van de bekostiging van universiteiten. Wel steunt hij de door het kabinet voorgestelde commissie die moet adviseren over de vaststelling van prestaties van universiteiten en de systematiek van onderzoeksbekostiging. Maar dan moet die commissie zich ook buigen over de vraag wat er financieel nodig is voor een goed toegerust onderzoeksmodel.
HOP, Thijs den Otter
