`Ik lees ontzettend veel, hou van boeken, boekwinkels, bibliotheken en ben helemaal gek van boekenkasten. Als ik een huis binnenkom en ik zie geen boekenkast vind ik dat altijd heel jammer. Het bijzondere van een boekenkast vind ik de grote verscheidenheid aan kleuren en vormen, waar toch weer een bepaalde regelmaat en orde in zit. Dat fascineert me', bekent Miriam Losse: `Bonte dingen die niet chaotisch zijn.'
Ordenen is in feite haar beroep. In `94, tegen het einde van haar bestuurskundestudie, richtte ze haar eenmans-onderzoeksbureau `Statistics' op, nadat ze als student-assistent en NWO-projectmedewerker een aantal methodologische klussen had geklaard. Van het ene project kwam het andere en het ontwikkelen van meetinstrumenten en opzetten van onderzoeken werd haar dagelijks brood.
`Daar heb ik me wel eens voor geschaamd, eerlijk gezegd. Aan de andere kant: ik heb intussen wel een bedrijf opgebouwd. En toen ik even niet zo hard meer hoefde te hollen om rond te komen, heb ik mijn studie weer opgepakt. Ik wil graag gaan doceren, en ja, dan moet je wel afgestudeerd zijn. Mijn afstudeeropdracht heb ik gedaan bij een adviesbureau voor sociale zekerheid in Leiden. Daar rolt straks weer een betaalde vervolgopdracht uit', lacht ze.
Hoewel haar schilderijenproductie pas zeer recent losbarstte, zat de belangstelling voor kunst en cultuur er altijd al wel in bij Losse. `En ik heb altijd de behoefte gevoeld om me te willen uiten. Of het nu is door te zingen - ik heb jarenlang in een kamerkoor gezeten - of door te knutselen met Japans papier.' Met Japans papier haalde ze een productie die niet groter was dan twee creaties per jaar, maar sinds zij het schilderen ontdekte, afgelopen december, ontstond er een stroom van een kleine twintig doeken. `Mijn eerste doek schilderde ik op Tweede Kerstdag, in een vakantiehuisje, nadat de ergste drukte rond mijn afstuderen een beetje was verdwenen. Het werd een abstracte boekenkast, en meteen zat het idee voor een volgend schilderij alweer in mijn hoofd.'
Sindsdien schildert Losse gedisciplineerd een dag in het weekend en twee of drie avonden per week. `Die momenten om te schilderen bouw ik heel bewust in. Anders is de kans groot dat ik `s avonds en in het weekend gewoon met m'n werk doorga. Dat heb je met mensen die enthousiast zijn en hun werk goed willen doen. Maar deze afwisseling is wel zo gezond, even iets heel anders dan werken met data en het voeren van ingewikkelde gesprekken.
`Voordat ik ga schilderen weet ik al precies wat ik wil maken: het beeld zit in m'n hoofd en tijdens het schilderen hoef ik geen seconde meer na te denken. Ik ben altijd opgelucht als het op het doek staat. Dan is het uit mijn hoofd. Soms na twee, soms na tien uur schilderen.'
Altijd weer boekenkasten?
`Tot nu toe tien. Ik heb één wat zwieriger schilderij gemaakt, maar ben daar weer heel snel van teruggekomen. Ik hou nu eenmaal vreselijk van orde. Van streepjes, hokjes, ruimte, vlakverdelingen. Er moet rust en structuur in mijn werk zitten. En kleur natuurlijk. Of het nu een boekenkast wordt of iets anders.'
Hoe nu verder, na vrijdag?
`Met mijn bureau wil ik nog heel lang doorgaan, maar dan niet als eenmanszaak. Ik heb er net in januari een nieuwe poot aan toegevoegd: `De Methodologiewinkel', voor allerlei korte vragen en snelle antwoorden op onderzoeksgebied. Dat kunnen volwassen studenten zijn, bedrijven of promovendi. En ik heb goede hoop dat ik binnenkort parttime als docent aan de slag kan.'
En een volgende expositie? `Ja, dat ook. Het liefst in Villa De Bank in Enschede. Dat zou ik fantastisch vinden. Maar ja, dat is voor echte kunstenaars. Wat ik doe is zeker ook authentiek, maar ik zie het niet als mijn ambacht. Nog niet.'
Losse vindt het moeilijk om te bepalen waarmee ze vrijdag het meest blij is: met haar bul of haar expositie. `Tja, ... Het is allebei het resultaat van wie ik ben en wat ik kan. Hoewel, in mijn schilderen kan ik nog wel groeien, vooral technisch. En die bestuurskundebul betekent juist dat er een deel van je leven is afgerond. Misschien is die toch net iets belangrijker. Maar dat die expositie erbij komt maakt het wel extra feestelijk.'
Te koop is Losses werk ook, vanaf vrijdag. `Ik heb een deskundige laatst gevraagd wat ze zouden moeten kosten. Daar blijkt een formule voor te zijn, gebaseerd op vierkante meters! Die prijzen komen aardig in de richting van mijn salaris als methodoloog.'
Expositie Miram Losse: `Kasten Vol Boeken', 10 tot 18 maart, eerste verdieping Vrijhof.
Miriam Losse: ... gek van boekenkasten ... (Foto: Arjan Reef)
