Het onderwijs draait tegenwoordig niet meer om kennis, vaardigheden en attituden, maar om competenties. Veel onderwijsinstellingen vinden dat kennis, vaardigheden en attituden niet los van elkaar staan, maar één geheel vormen. Zij stellen competenties centraal om het onderwijs beter te laten aansluiten bij het werkveld en bij de samenleving in het algemeen. Het ontwikkelen van competentiegericht onderwijs is echter complex en er zijn weinig instrumenten beschikbaar die dit proces ondersteunen, zo blijkt.
De eerste stap bij het ontwikkelen van competentiegericht onderwijs is het opstellen van een competentiekaart, een gestructureerd overzicht van de competenties die studenten tijdens een bepaalde opleiding dienen te verwerven. In haar onderzoek bekeek Stoof op welke manier mensen ondersteund kunnen worden bij het opstellen van een competentiekaart. Hiertoe ontwikkelde zij een instrument voor het opstellen van competentiekaarten: de website COMET (Competency Modelling Toolkit). De website omvat vier vormen van ondersteuning. Een task manager leidt gebruikers door alle stappen van het ontwikkelproces heen en geeft feedback. Een phenomenarium bevat authentieke voorbeelden van het proces waarin een competentiekaart wordt gemaakt en van de resulterende (tussen)producten. Een information bank bestaat uit tekstuele informatie over de doelen van de taak en een algemene beschrijving van de procedures die moeten worden gevolgd. En een construction kit bestaat uit onderdelen en processen die beslisvorming ondersteunen en (delen van) producten genereren.
De promovenda onderzocht of mensen met behulp van COMET beter in staat zijn om competenties in kaart te brengen. Dit bleek inderdaad het geval te zijn. Vooral een phenomenarium en een construction kit bleken een gunstig effect te hebben. Bij teams die van deze hulpmiddelen gebruik maakten, verbeterde de kwaliteit van het ontwikkelproces. Ook het leereffect van het ontwikkelen van de competentiekaart nam toe.
Angela Stoof levert met haar proefschrift volgens de OU een belangrijke bijdrage aan competentiegericht onderwijs, door de praktische focus van haar werk.
`Haar onderzoek heeft een bruikbaar instrument opgeleverd waarmee mensen in het onderwijs, zoals docenten en curriculumontwikkelaars, op een gestructureerde manier competenties in kaart kunnen brengen. De interesse die onderwijsinstellingen tijdens het onderzoek voor COMET toonden, maakt duidelijk dat er grote behoefte is aan bruikbare instrumenten.'
COMET is beschikbaar via de website www.ou.nl/open/ast/comet-eindversie.
(bron: persbericht Open Universiteit)
Het proefschrift van Angela Stoof (1974) is getiteld `Tools for the identification and description of competencies'.
