Ali, Mohammed B. en Knevel in Concordia
`Nu' heet de voorstelling waarmee toneelgezelschap `Annette Speelt' zaterdag op de planken staat in Concordia. De inhoud van `Nu' kan haast niet actueler: in het stuk spelen Ayaan Hirsi Ali, Mohammed B. en Andries Knevel de hoofdrollen.
Toneelgezelschap Annette Speelt stond de afgelopen jaren op de planken met klassieke stukken. Vorig jaar besloten de jonge acteurs Kristen Denkers, Thijs Römer en Michel Sluysmans, dat het tijd was voor een voorstelling over iets dat nu speelt in de samenleving. Een onderwerp hadden ze nog niet. Maar dat zou te zijner tijd wel aandienen. Dat deed het, en wel in de vorm van de moord op Theo van Gogh. Van Gogh was ooit als regisseur bij `Annette Speelt' betrokken en bovendien speelden de acteurs allen een rol in zijn `Medea'.
`Nu' wordt aangekondigd als een politieke satire met in de hoofdrollen Ayaan Hirsi Ali, Mohammed B. en Andries Knevel. Volgens `Annette Speelt' zijn dat drie mensen die hartstochtelijk menen het goede te doen, maar door de buitenwereld desondanks worden veroordeeld. Het gezelschap kondigt aan een stuk te spelen waarin Knevel de beide kemphanen meeneemt naar de Linnaeusstraat voor een reconstructie van de moord.
Uit recensies blijkt dat de term `satire' enigszins misleidend is. Het verhaal over deze drie personages is slechts een onderdeel van de voorstelling. Toeschouwers die een satire à la Kopspijkers verwachten, komen bedrogen uit. In deze voorstelling, waarin monologen, een fotocollage en een verkleedpartij gecombineerd worden, is gekozen voor nuance en diepgang.
`Nu is een satire, maar wel eentje met een serieuze boodschap,' zegt acteur Michel Sluysmans in Trouw. `Wij maken gebruik van het uiterlijk en de persoonlijke kenmerken van de personages, maar nemen hen serieus. We willen laten zien dat achter de dogma's gewone mensen schuilgaan, die op je lijken. Als je de dogma's laat varen, kom je tot elkaar. Als Mohammed B. Theo van Gogh in de ogen had gekeken, had hij hem niet doodgeschoten'.
Thijs Römer zei in NRC Handelsblad over het stuk: `Er zit een politieke en religieuze laag in, het gaat over de rol van de kunst, maar het gaat vooral over het menselijke, over vriendschap, over hoop tegen beter weten in.' De leidraad voor de acteurs is een uitspraak van Freek de Jonge: `Als het goed gaat in een land, heeft een kunstenaar de taak om te ontregelen en vragen te stellen. Als het niet goed gaat, moet de kunstenaar hoop bieden en troosten.' Maar het stuk geeft ook een kritische beschouwing over de dunne scheidslijn tussen kunst en amusement. Met de nadruk op de vraag of je alles tegenwoordig nog wel kan zeggen op het toneel.
De voorstelling ging twee weken geleden in première. Veel recensenten zijn door de aankondiging op het verkeerde been gezet. `Aanvankelijk had ik een teleurstelling te verwerken: is dit het toonbeeld van politiek theater van nu, ruim honderd dagen na de moord? Het stuk is van de beloofde politieke satire getransformeerd tot een aanklacht tegen theatergezelschappen die moeten zwichten onder druk van buitenaf. Maar de deceptie maakt geleidelijk plaats voor bewondering,' aldus Kester Freriks in het NRC Handelsblad.
`Nu', door Annette Speelt, zaterdag 12 maart, Concordia 20.30 uur, EUR 12/10/6.
Kristen Denkers als Ayaan Hirsi Ali, Thijs Römer als Andries Knevel en Michel Sluysmans als Mohammed B. in de voorstelling `Nu'. (Foto: Ben van Duin)
