Poenerig ziet de bestuursvleugel van het Utrechtse Rabohoofdkwartier er bepaald niet uit. Gewoon: ruim en netjes. Veel kunst aan de muur en comfortabele draaifauteuils voor wachtende bezoekers.
Brugginks kantoor is ruim, maar niet riant. Twentse CvB-leden zijn ruimer behuisd. En nee, een verdubbeling van het vloeroppervlak levert zijn benoeming hem ook niet op, lacht Bruggink. De inrichting, van zijn voorganger, gaat hij nog wel enigszins aanpassen aan zijn smaak. `Die zwarte kippen vind ik wel erg somber', wijst hij naar twee houtskooltekeningen aan de muur. En ook het ge-olieverfde Utrechtse stadsgezicht kan hem niet echt bekoren. `Het schijnt veel waard te zijn, maar van mij mag het ergens anders hangen.'
Nuchter en informeel. Zo staat Brugginks stijl bekend bij watchers van het bankwezen. `Rabo krijgt professor in krijtstreep als CFO', kopte het Financieele Dagblad na zijn benoeming in november. Gevolgd door kwalificaties als `slim en snel,' `man van weinig woorden, die snel tot de kern doordringt.'
En dat klopt. De TBK-alumnus, oud-promovendus, deeltijdhoogleraar bij de faculteit BBT en Rabotopman gebruikt voor sommige antwoorden geen woord te veel. Wat ging er door je heen toen je deze topfunctie kreeg? `Heel weinig'. Maar bij vlagen laait het enthousiasme voor zijn vak en zijn bedrijf, waar hij verantwoordelijk is voor een balanstotaal van 475 miljard euro, zienderogen op. `We zijn wereldwijd de enige bank met een triple A-rating. In Nederland zijn we, met 60.000 medewerkers, de grootste werkgever na de overheid.'
Hoewel de precieze jaarcijfers pas begin maart verschijnen, geeft Bruggink het netto winstcijfer over het boekjaar 2004 alvast prijs: `1,5 miljard, afgerond'. Voor de wereldwijde Rabobank Groep, inclusief onderdelen als Robeco en Interpolis.
Bruggink bedient de knoppen waarmee die resultaten worden gehaald. Behalve chef boekhouding (`een geuzennaam, waar niks mis mee is') is hij in de zeskoppige Raad van Bestuur ook verantwoordelijk voor het financiële risk management en bepaalt hij mede de strategische koers van het concern. Zijn invloed op de winst? `Plus of min enkele tientallen, honderden miljoenen,' zegt Bruggink koel.
Hoe zwaar is die verantwoordelijkheid?
`Het maakt niet uit of een getal zes of negen nullen heeft. Cruciaal is dat je je werk goed doet. Dat houdt in dat je daarbij een zekere ingetogenheid in acht neemt en niet het speculatieve pad op gaat. Dat hoort bij de ethiek van het werk, net als het strikte verbod op privé-activiteiten in de beleggingsfeer.'
Daar staat een vorstelijk salaris tegenover?
`Ik ben niet ontevreden over mijn salaris. Maar dat ben ik nooit geweest. Ook niet met mijn allereerste salaris dat ik ooit van de UT kreeg: 3196 bruto. Guldens uiteraard, toen nog.'
Na zijn studie technische bedrijfskunde begon Bruggink in 1986 als medewerker van de vakgroep financieel management en bedrijfseconomie aan een promotieonderzoek naar `performance control in banking' en combineerde dat met zijn eerste Rabobaan. Binnen het concern bereikte hij in achttien jaar de absolute top, aan de UT werd hij in 1996 deeltijdhoogleraar. Eerst voor eentiende weektaak, later als nul-hoogleraar. Af en toe rijdt hij per dienstauto af naar Twente om zich met zijn vak `financiële instellingen en markten' te bemoeien. Maar de meeste van zijn promovendi (`ik heb er meestal zo'n zes tot acht in portefeuille) werken al bij financiële instellingen in den lande en voeren hun begeleidingsgesprekken op Brugginks Utrechtse kantoor. `Ja, het is hier soms een Twentse ontmoetingsplaats. Bij mijn benoeming hier heb ik gevraagd of ik mijn hoogleraarschap in Twente wel kon voortzetten. Het antwoord was zeer nadrukkelijk dat ik dat vooral moest doen. De voordelen van die combinatie zijn hier dus wel opgevallen.'
Eerste keus bij het aantrekken van (top)talent is een van die voordelen: een substantieel aantal UT-alumni en -promovendi belandde inmiddels in de Rabo-organisatie. Ook is Bruggink niet te beroerd om een deel van zijn eigen succes toe te schrijven aan de jarenlang gekoesterde band met zijn UT-faculteit, waar het vakgebied risicomanagement voor financiële instellingen volgens hem op een hoog niveau staat.
`Ik begon in een periode waarin de control-functie bij financiële instellingen nog tamelijk archaïsch was. Banken vroegen hun klanten heel erg veel over hun bedrijfsvoering, maar ze wisten zelf bar weinig over de winstgevendheid van hun eigen afzonderlijke activiteiten. Op dat gebied heeft zich in tien, vijtien jaar een ware revolutie voltrokken, en door mijn contact met de wetenschap kon ik daarin voorop meelopen en mijn control-vak steeds op de modernste manier uitoefenen. Als je dat een aantal jaren volhoudt - en onderweg geen gekke dingen doet - dan val je kennelijk op. Ik durf ook gerust te stellen dat de Rabo op het gebied van risk management de nummer één van Nederland is.
`Een tijdje geleden kreeg ik een paar consultants op bezoek die me iets probeerden te verkopen. Ik trok mijn proefschrift uit `89 uit de kast en liet ze een plaatje zien. U bedoelt dus eigenlijk dit', zei ik. Dat bedoelden ze inderdaad: iets wat ik vijftien jaar geleden aan de UT ontwikkeld had. Dat geeft een beetje aan hoe lang het duurt voordat wetenschappelijke kennis normaalgesproken tot de markt doordringt. En wat voor voorsprong je hebt als je daar zelf bovenop zit.'
Een balanstotaal van 475 miljard, 1,5 miljard winst. Waar haal jij je grootste professionele voldoening uit?
`In de 105 jaar dat we bestaan hebben we elk jaar winst gemaakt, en elk jaar meer winst dan het jaar daarvoor. Als enige bank ter wereld hebben we een triple-A-rating: de hoogste waardering van instituten en beleggers voor de betrouwbaarheid en voorspelbaarheid van ons resultaat. Elk jaar winnen we de verkiezing van de `world's safest bank'. Dat profiel is onze kracht en het is mijn taak om dat te bestendigen. Samen met grote groepen gemotiveerde mensen over de hele wereld die daar ook hun steentje aan bijdragen uiteraard.
Je hebt een gezin. Zien ze je nog wel eens thuis?
`Door de week niet zoveel. Als er al een nadeel aan deze baan is, dan is het toch dat wel.
Ik probeer wel een of twee keer per week voor zevenen thuis te zijn zodat ik nog mee kan eten, maar dat lukt niet altijd. Vorige week zat ik in het Midden-Oosten en volgende week doe ik een rondje Azië: Korea, Singapore, Macao, Hong Kong, Peking. Tegelijk zijn dat ook de leuke dingen. In China, waar de overheid drie-, vierhonderd miljard dollar moet beleggen, spreek ik straks met Chinese investeerders die me tot in detail gaan doorzagen over de financieel-economische situatie in Europa en Nederland en de invloed daarvan op de Rabo-portefeuilles. Dat is genieten, echt genieten!'
Bruggink herinnert zich zijn eerste bezoek aan Zuid-Korea, twee jaar geleden. Of deze Bruggink familie was van Guus Hiddink, wilde de baliemedewerker op het vliegveld weten. `In zeker zin is dat zo', bekent Bruggink, `want mijn hele familie komt ook uit Varsseveld.' De Koreaan had aan een half woord genoeg. `Mijn economy ticket - ja, we zijn zuinig bij de Rabo - verscheurde hij ter plekke. En ik kreeg er eentje in de business class voor terug.'
Op je eenenveertigste aan de top. Wat komt hierna?
`Mijn werk was al fantastisch mooi en is alleen nog maar mooier geworden nu ik dit op het niveau van de raad van bestuur mag doen. En als je me vraagt of ik dit nog een jaar of twintig zou willen doen, dan hou ik dat best voor mogelijk. De afgelopen achttien jaar was er ook geen maand, geen week, geen dag hetzelfde.'
En je B-keuze dan...
`Ze vragen me wel eens of ik niet fulltime-hoogleraar zou willen worden, maar dat past niet bij mijn karakter. Ik heb moeite met de universitaire bestuurscultuur: ik kan daar ook geen invloed op uitoefenen, en hier kan ik dat wel.
`Ik zou het wel leuk vinden om ooit nog eens een tweede proefschrift te schrijven, als ik een paar jaar eerder kan stoppen met werken. Ik ben heel erg geïnteresseerd in economische geschiedenis: het ontstaan van financiële markten en instellingen aan het eind van de Middeleeuwen, begin van de Renaissance bijvoorbeeld, de banken van de Medici, de Fuggers. Dat zou ik graag verder uit willen zoeken. Maar niet nu, want daar moet je de tijd en de rust voor hebben.' Voorlopig zijn die in Brugginks agenda nog ver te zoeken. Het is tijd voor zijn volgende interview. In de hal wacht The Wallstreet Journal.
Bert Bruggink:…ons profiel is onze kracht… (foto Maarten Hartman)
