Als het gaat om arbeidsparticipatie van vrouwen in hogere functies, deelt Nederland een zorgwekkende 26e plaats met Pakistan. De missie van Women on Board is het doorbreken van dat bekende glazen plafond. Carmen Breeveld, directeur van Team Care wil hoger opgeleide, succesvolle vrouwen klaarstomen voor een topfunctie in het Nederlandse zakenleven. TCW-student Carlijn Gerritsen onderzocht in dat kader welke eigenschappen een vrouw moet bezitten om de top te behalen.
Voor Gerritsen een persoonlijk interessante klus, want: `Sommige van mijn vriendinnen zitten nu thuis met de kinderen, of werken echt onder hun niveau. Maar ik ben erg ambitieus en wil graag een topfunctie bemachtigen.' De juiste persoon dus voor dit afstudeeronderzoek. Gerritsen is de eerste student die de masteropleiding van TCW afrondt. Voordat ze in Enschede begon, volgde ze de hbo-opleiding communicatie in Zwolle.
In opdracht van Breeveld interviewde de ambitieuze student zeventien Nederlandse topvrouwen, voornamelijk afkomstig uit het bedrijfsleven. `Ik ben bij erg bekende mensen geweest, maar mag helaas geen namen noemen. Ik vroeg hen wat zij belangrijke eigenschappen vonden voor een vrouw in een topfunctie.'
Gerritsen concludeert in haar scriptie dat een vrouw aan de top niet overwegend mannelijke of vrouwelijke eigenschappen bezit. Om als leider succesvol te zijn geven juist androgyne, tweeslachtige, kenmerken de doorslag. De focus van de Nederlandse topvrouw is gericht op flexibiliteit en openheid. Androgyne eigenschappen als goed kunnen delegeren en coachen, een wijgevoel creëren binnen het team en vertrouwen geven, zijn volgens Gerritsen het belangrijkste voor een vrouw in een topfunctie. Ook in de communicatie blijkt een androgyne stijl het meest succesvol. De stereotypering `een goede manager is een mannelijke', verwijst ze hiermee naar het land der fabelen. De `vrouw met ballen' aan de top, is een mythe. Gerritsen, die haar afstudeeronderzoek de titel `Nederlandse topvrouw: engel of bengel?' meegaf, concludeert dan ook dat een topvrouw noch een mannelijke bengel, noch een vrouwelijke engel is. `Het hangt er tussen in, een mengel dus.'
De student vroeg ook naar persoonlijke eigenschappen. Doorzettingsvermogen is een belangrijke persoonlijkheidstrek, vonden de topvrouwen. Opvallend, aldus Gerritsen, want dat is geen eigenschap die in andere onderzoeken voorkomt. Hetzelfde geldt voor authenticiteit en zelfkennis die de vrouwen hoog in het vaandel hebben staan. Persoonlijkheid is belangrijk voor succes, vinden de topvrouwen. De carrière van een vrouw wordt bepaald door haar karakter en niet door haar omgeving, menen ze.
De netafgestudeerde heeft niet specifiek gekeken naar vrouwen in de wetenschap. `Maar ik vermoed dat het daar wel ongeveer hetzelfde zal zijn.' Dulden vrouwen eigenlijk seksegenoten in hun omgeving? `Dat heb ik niet speciaal onderzocht, maar het item kwam wel ter sprake. Sommigen nemen extra graag vrouwen aan, anderen zijn juist erg kritisch ten opzichte van andere dames.'
Carlijn Gerritsen: …ambitieus… (foto Frans van der Veeken)
