Jacquard ..., dat is toch een begrip uit de textielindustrie?
Wieringa: `Dat klopt: het waren de ponskaartsystemen die in de negentiende eeuw de weefgetouwen aanstuurden en waarmee je ingewikkelde patronen kon maken. In feite waren het de eerste geprogrammeerde machines, genoemd naar hun uitvinder Jacquard.'
Waar gaat het Vital-project om?
`Ons project, value based business it alignment, is een van de vier Jacquard-projecten die nu van start zijn gaan. Bedrijven werken steeds meer in business units die eigen commerciële doelen nastreven. Bovendien werken ze samen in steeds complexere netwerken, ook wel waardeketens genoemd. Een bedrijf als Ikea bijvoorbeeld laat leveranciers producten maken en heeft direct inzicht in de bouwvoorraden van die leverancier. Vaak gaat de samenwerking nog veel verder.
`Wij onderzoeken welke ict-diensten het best bij dergelijke netwerken passen en hoe je die het meest profijtelijk in kunt richten: welke contracten stel je op, welke ict-architectuur kun je het best inzetten, welke ontwerptechnieken zijn geschikt? We onderscheiden daarbij het niveau waar de commerciële managersbeslissingen worden genomen, vervolgens de bedrijfsprocessen die nodig zijn om een dienst te leveren (inclusief onderhoud) en ten slotte de ict-beslissingen die nodig zijn om de gevraagde dienst of het systeem daadwerkelijk neer te zetten.'
Was het moeilijk om commerciële partners voor dit project bereid te vinden?
`Nee, juist verbazingwekkend simpel. Consultants worstelen in hun contacten met klanten allemaal met deze problematiek, zowel nationaal als internationaal. In dit project werken zij samen met ons aan hun kennisbasis, op een pre-competitieve manier. De kennis die we genereren is openbaar, dus iedereen kan er gebruik van maken, maar voor de participanten is het natuurlijk goed om voorop mee te lopen in de ontwikkelingen.'
Dus zij kunnen de onderzoeksrichting bijsturen?
`Dat is een kwestie van voortschrijdend inzicht. Het is heel normaal dat de richting van onderzoek gedurende een project op basis van de eerste resultaten wordt bijgesteld. De partijen komen vier keer per jaar bij elkaar en dan wordt de voortgang besproken. Ik doe graag relevant onderzoek, dus ik luister goed naar wat de partijen willen. Maar ik blijf m'n eigen afwegingen maken, en laat me niet meeslepen door de waan van de dag.'
Nauw samenwerken met het bedrijfsleven en tòch wetenschappelijk blijven...
`Laat dat `toch' maar weg: voor een leerstoel als de onze kan het niet anders. Ons onderwerp van onderzoek is nu eenmaal de wisselwerking tussen ict en bedrijfsprocessen. Dat kan gewoon niet abstract, het hoort als vanzelfsprekend bij elkaar.
`Dit project is voor een groep van ruim twintig onderzoekers - precies op ons kern-kennisgebied -van levensbelang. Er gaan zo'n zeven aio's aan werken. Hopelijk hebben we over vier jaar ontwerp- en rekentechnieken ontwikkeld waarmee bedrijven ict-diensten commercieel aantrekkelijk in hun netwerken kunnen implementeren. En misschien kunnen we ze daarbij te zijner tijd ook nog ondersteunen door speciale cursussen aan te bieden.'
Roel Wieringa
