Al meer dan een jaar erger ik me geel en groen over de manier waarop het college van bestuur de Universiteit Twente een reorganisatie door de strot aan het wringen is. De verongelijkte en klagerige mail die het college op dinsdag 27 augustus universiteitsbreed liet versturen is voor mij de druppel die de emmer doet overlopen.
Hoe durft de medezeggenschap zich te roeren, lezen we. En dat terwijl het college zó z'n best heeft gedaan allen te informeren en te horen! Ik heb zelf een aantal zulke 'hoorzittingen' mee mogen maken, en het verschil tussen horen en luisteren is me nooit eerder zo duidelijk geworden. In werkelijkheid heb ik onder mijn collega's in het afgelopen jaar niemand gesproken die begreep wat de mogelijke voordelen van de facultaire herindeling en kanteling van onderzoeksinstituten zijn. Zelfs onze decaan kwam bij navraag niet veel verder dan 'dat is nu eenmaal op hoger niveau besloten en dus moeten we het maar uitvoeren'. Extra bureaucratie en administratieve overhead, ja, ontkoppelen van onderwijs en onderzoek, ja, verminderde informatie en inspraak, ja: de ongewenste effecten zijn iedereen duidelijk genoeg; maar hoe worden de primaire processen hier beter van? Als de leerstoel nu centraal komt te staan, en als dat fijn is, waarom hoor ik dan louter protesten van alle hoogleraren wier leerstoel opgeslokt wordt in de nieuwe faculteit WICT ('Werknaam ICT')? Is het nu echt zo dat 'professionalisering van management' ook aan een universiteit noodzakelijk betekent dat er een kaste van bestuurders ontstaat wier enige bestaansrecht is om dingen anders te doen zonder zich af te vragen of het daar werkelijk beter van wordt?
Maar het (niet-)geschil tussen CvB en UR gaat helemaal niet over facultaire herindeling en kanteling, o nee. Het gaat om de herstructurering van de dienstverlening, het gaat om het feit dat we van een welvarende universiteit in vijf jaar tijd tot een armlastige, bijna failliete boedel zijn geworden. Het gaat om het feit dat ons kennelijk een gigantische loer gedraaid is door het rijk, dat voor één gulden alle gebouwen over heeft gedragen zonder er bij te vertellen voor hoeveel miljoen daarbij jaarlijks afgeschreven moest worden - en dat de universiteit daar vredig bij heeft zitten dutten. Het gaat erom dat er snel voor schandalige bedragen ge- en herbouwd moet worden, en daarom de mensen die in die nieuwe gebouwen te werk gesteld zouden worden nu de laan uit gaan.
Eén vraagje maar: waarom is het herindelings- en kantelingsproces niet met onmiddellijke ingang stopgezet toen het duidelijk werd dat er veel ernstiger dingen aan de hand waren, en dat er echt werk aan de winkel was? Waarom probeert het CvB vol te houden dat er van de herindeling en kanteling ook bezuinigingen uitgaan, terwijl het zonneklaar en algemeen bekend is dat een dergelijke reorganisatie niet alleen onrust teweeg brengt maar vooralsnog alleen maar geld kost? Wat is dat voor een weergaloos cynisme dat het college ertoe drijft uit de financiële ellende argumenten op te dreggen voor hun eigen stokpaardje?
Om zijn steentje aan de bezuinigingen bij te dragen heeft het college nu een mini-diaspora in gang gezet. Daarin geholpen door het feit dat, waar de speurtocht naar een decaan een half jaar durend proces is (die medezeggenschap zit ook altijd dwars), een wetenschappelijk directeur kennelijk in een oogwenk benoemd is. Aan de heer Apers nu de ondankbare taak te bewijzen dat die nieuwe structuur niet zo slecht is als iedereen denkt. De heer Sistermans, die niet met de gevolgen hoeft te leven, kan zich terugtrekken met het gevoel van een 'job well done', schouderklopjes en deroep van een doortastend bestuurder, die zelfs aan een wereldvreemd instituut als een universiteit een reorganisatie nog in goede banen weet te leiden. En tegen de tijd dat ook de zittenblijvers niet meer weten voor welke problemen 'faculteiten en instituten' (de 'scholen' zijn allang weer uit beeld) nu precies een oplossing boden, maar des te beter voor welke oplossingen een probleem, kunnen ze de verantwoording voor de ontstane chaos altijd nog afwentelen op 'het vorige college'. En zo leefden allen nog lang en gelukkig.
Arend Rensink
UHD Informatica
