Dit stelde prof.dr. Hans Roosendaal in zijn inaugurele rede als hoogleraar Wetenschappelijke Informatievoorziening bij de faculteiten WMW en Informatica, die hij 23 mei uitsprak.
Auteurs willen méér publiceren, lezers minder lezen, aldus Roosendaal. Tussen auteur en lezer zit in de wetenschappelijke informatievoorziening een ware 'keten van waarde'. Nu nog stuurt de auteur zijn geesteskind naar een tijdschrift, de redacteur ervan laat het verhaal certificeren door een referee, na veel ge-heen-en-weer gaat het terug naar de uitgever, het wordt gedistribueerd en komt uiteindelijk bij de bibliotheek van de universiteit en de lezer. Het is een keten die in de loop van de tijd in de plaats is gekomen van het schrijven van persoonlijke brieven, de gebruikelijke wetenschappelijke uitwisseling in de zeventiende eeuw. Opmerkelijk is wel dat de één op één relatie tussen auteur en lezer deels terugkomt door de digitale informatie-omgeving.
Certificatie heeft een sleutelrol in de gemeenschappelijke maar ook tegenstrijdige belangen van auteur en lezer. Het is een kwaliteitsgarantie waarmee de lezer een keuze kan maken. Een tijdschrift met een lage acceptatiegraad staat hoog aangeschreven: de lat ligt kennelijk hoog. Roosendaal tekent daarbij wel verschillen aan tussen vakgebieden. De digitale omgeving lijkt de manier om de lijnen korter te houden, denkt hij. Het is verleidelijk om de referee maar helemaal af te schaffen.
Maar zo ver wil Roosendaal niet gaan, al is het voor hem wel de vraag wie nu de referee moet kiezen, nu de verhoudingen tussen interne en externe stakeholders gaan veranderen. De universiteit die zelf een referee benoemt? 'Nee, dat is incestueus en werkt vertragend. Uiteindelijk is dat schadelijk voor de kwaliteit van de publicatie.' Dat stakeholders - en dan niet de auteur en de lezer! - gaan afvallen, acht hij niet uitgesloten: 'Vertrouwensrelaties in relatie tot wetenschappelijke informatie zijn daarmee een belangrijk thema van onderzoek geworden.'
Voor onderzoeksinformatie staat de nieuwe benadering wereldwijd al in de steigers, maar volgens de hoogleraar is de ontwikkeling onmogelijk los te zien van het onderwijs en de 'virtualisering' vanuniversiteiten. Een integrale benadering versterkt de wisselwerking tussen onderzoek en onderwijs, en stoelt grotendeels op dezelfde keten. 'Scientific Information Dynamics' noemt hij het vakgebied waarin hij aan de Universiteit Twente ook een rol ziet weggelegd voor het Dinkel Instituut, waarvan hij tot voor kort directeur was.
