Enkele voorbijgangers menen te weten wat Ooms wil uitdrukken: 'Het wankelend bestuur, natuurlijk' of 'een gevangenis met te kleine hokjes'. Wie daadwerkelijk het lef heeft om Ooms vragen te stellen over zijn creatie krijgt een verrassend antwoord. 'Dit beeld is een roep om vragen', verklaart de maker. Ooms werkte een volle week aan het beeld, fietste door de stad op zoek naar achtergelaten winkelwagentjes, maakte van papier maché de poppen en hees ze in zijn eigen kleding. En dan die ene vraag: waarom?
'Het gaat nu bij technische bedrijfskunde om antwoorden. Er is bij deze opleiding voor studenten weinig ruimte om te theoriseren, om vragen te stellen, om nieuwsgierig te zijn. De studie wil per definitie antwoorden. Ik vind het een tegenstelling: mensen die nog leren hebben geen antwoorden. Zelfs de meest geleerde mensen zeggen dat ze geen antwoorden hebben', vertelt Ooms. Hij verklaart het ontstaan van zijn creatie nader: 'De manier van werken binnen een universiteit is als volgt. De student krijgt een dosis bestaande bedrijfskundige kennis, herhaalt deze in de vorm van antwoorden op een tentamen en gaat door met een volgend vak. Studenten zijn dus vooral bezig om de studie af te maken, niet om vragen te stellen. Die worden voor hen gesteld. Studenten worden eigenlijk als kinderen behandeld, maar lijken het niet erg te vinden dat ze in een karretje door de winkel met kant en klare producten worden geduwd. Het rare is dat je docenten hoort klagen over de passiviteit van de studenten en tegelijkertijd de studenten hoort zeggen dat de studie teveel opgelegd en toegepast is. Toch lijken zowel de docenten als de studenten er geen vertrouwen in te hebben om hun eigen vraag serieus te nemen. Ik wil met dit beeld aangeven dat het formuleren van vragen als een antwoord gezien moet worden. Dat het gaat om het denken an sich. Mensen moeten ruimte nemen.'
Hier spreekt een kritisch-artistieke student. Waarom volgt die deze (deels) technische studie?
'Uiteindelijk gaat het zowel in beeldende kunst als bij technische bedrijfskunde om mensen. En daar ligt mijn interesse. Niet voor niets zijn de wagentjes gestapeld om het effect te verduidelijken. Het gaat immers om meerdere mensen. Vragen hieromtrent kunnen niet groot genoeg zijn. In de opleiding tot bedrijfskundige liggen uitgangspunten als winst en groei snel vast. Juist de context daarvan is interessant voor een universiteit.'
Laat jij je als student technische bedrijfskunde niet in een winkelwagentjerijden dan?
'Ik heb gekozen voor een vrij-doctoraal om het studiepakket zoveel mogelijk op mijn vragen aan te passen. Dit lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het in de praktijk niet. Indien je nominaal je punten wilt halen blijkt dat de verschillende faculteiten roostertechnisch niet op elkaar afgestemd zijn. Hierdoor ontstaan situaties waardoor je het ene blok 10 studiepunten belasting krijgt en het volgende 4. Je komt er niet onderuit dat alle vakken diezelfde 'karretjes-insteek' hebben. Het enige wat je dan kunt doen is de beste karretjes voor jou er tussen uitzoeken. Het is aardig om docenten aan te spreken, om ergens over te discussiëren, maar over het algemeen is er geen tijd. Zelf heb ik wel enkele gesprekken gevoerd met docenten en de studiecoördinator. Een van die docenten stelde mij voor om als student-assistent een vak te ontwikkelen dat juist op een andere manier les geeft. Omdat ik nu erg druk ben met afstuderen bij TBK en mijn studie bij de AKI zie ik meer in mijn eigen manier van aanpak, zoals nu met dit beeld in de hal van het BB-gebouw.'
We zien jou straks niet in pak en met koffertje naar het werk gaan. Wat is jouw toekomstdroom?.
'Daar ligt mijn ambitie inderdaad niet. Ik ben nu vierdejaars student TBK en derdejaars AKI, richting monumentale kunst. Ik wil me ontwikkelen in beeldende en filosofische zin. Daarbij, ik ben geïnteresseerd in bedrijfskundige vraagstukken. Als 'toekomstdroom' voorzie ik de nodige concrete arbeid om als kunstenaar mijn bijdrage te leveren. Ik ben van plan om als zelfstandig ondernemer met een eigen atelier beeldende kunst te gaan maken. En met die beelden wil ik bepaalde zaken aan de kaak stellen. Zoals nu.'
Het kunstwerk van Daas Ooms is nog de gehele maand april in de hal van het BB-gebouw te bezichtigen. Belangstellenden die vinden dat hun vragen onvoldoende zijn beantwoord of in discussie willen met de kunstenaar kunnen mailen naar [email protected].
Maaike Platvoet
Daan Ooms:...studie te veel op een presenteerblaadje...
