Sonia Heemstra de Groot combineert een charmante Spaanse tongval met twee oer-Hollandse achternamen. Ze groeide op in Argentinië, als dochter van een Spaanse moeder en een Hollandse vader. Thuis spraken ze echter zelden Nederlands. Vandaar.
Die taalbarrière was lastig toen ze, na haar studie Elektrotechniek in Argentinië, in 1986 met een Philipsbeurs naar Eindhoven kwam. Maar ach, dat was in eerste instantie toch maar voor anderhalf jaar. Die periode liep flink uit de hand, Heemstra de Groot (46) is nooit naar haar vaderland teruggekeerd. 'Eigenlijk ben ik steeds toevallig in nieuwe dingen gerold', zegt ze, terugkijkend. 'Na mijn studie in Eindhoven kon ik in Twente promoveren. Meteen daarna kreeg ik een aanstelling als UD en later als UHD bij het Centrum voor Telematica en Informatie Technologie, CTIT. De dingen gingen gemakkelijk.'
Toch, Heemstra de Groot máákt het zichzelf niet makkelijk. In 2001 bracht ze haar UHD-aanstelling terug van vijf dagen naar één voor een baan bij het Ericsson EuroLab. 'Ik wilde industriële ervaring opdoen. Helaas, toen ik er net een jaar werkte sloot de vestiging.' Een tegenslag in haar tot dan toe zo voorspoedige carrière. Maar de wetenschapster dacht er geen seconde aan om dan maar volledig terug te keren naar de UT. Onder het bescheiden voorkomen lijkt een vastberaden vrouw schuil te gaan. 'Ik had de beslissing genomen om weg te gaan. Dan moet je niet als het even slecht gaat weer terugkeren. Dat vond ik niet eerlijk tegenover de UT. Bovendien, in de industrie heb je nu eenmaal weinig zekerheden. Maar ik ben een vechter en wilde overleven. Omdat het voor deze regio ontzettend jammer was dat al de opgebouwde expertise verloren zou gaan heb ik met twee collega's een doorstart gemaakt.'
Het drietal trok investeerders aan, waaronder Wadinko, TNO, TU Delft en Innofonds en stak ook eigen kapitaal in de zaak. 'Geen enorme bedragen hoor. Grote risico's wilde ik mijn gezin niet aandoen. Maar ik wilde wel investeren in mijn eigen toekomst.'
Sinds april 2003 bestaat het Twente Institute for Wireless and Mobile Communications (WMC) officieel als technische R&D spin off van Ericsson EuroLab, met Ericsson als een van de opdrachtgevers. Aan de Institutenweg doen zestien mensen onderzoek op het gebied van draadloze communicatie. Daar zitten twee vrouwelijke onderzoekers bij. En dat vindt Chief Scientist Heemstra de Groot veel te weinig. De Marina van Damme-prijs is dan ook meer dan welkom. Marina van Damme, de eerste vrouw die aan de UT promoveerde, riep de prijs dit jaar in het leven nadat ze ontdekte dat de Van den Kroonenbergprijs voor jong ondernemerschap nog nooit naar een vrouw was gegaan. Heemstra de Groot: 'Ik wil niet profiteren van mijn vrouwzijn. Maar alle aandacht voor de ondervertegenwoordiging van Nederlandse vrouwen in hogeretechnische functies is meegenomen. Deze prijs kan een inspiratie voor vrouwen zijn. En ik vind het een eer dat ik hem gewonnen heb.'
In Argentinië ligt het percentage vrouwen in hoge functies veel hoger, vertelt ze. 'De opvang is daar goed geregeld. De meeste lagere scholen zijn van negen tot vijf open en hebben in de namiddag een heel activiteitenprogramma. Vrouwen werken vaak ook fulltime, in tegenstelling tot Nederlandse vrouwen.'
Zelf draaide ze altijd volledige werkweken. Ze houdt dan ook ontzettend van haar werk. 'Toen ik kinderen kreeg heb ik nauwelijks vrijgenomen. Bij mijn tweede kind heb ik tot op de dag voor de bevalling gewerkt. En vier weken na de bevalling begon ik alweer. Waarom thuis zitten als je ook kunt werken?' Nu ze er toch zelf over begint, de combinatie werk-kinderen, hoe regelden haar man en zij dat? 'De eerste vier jaar was er niks aan de hand. Ik bracht mijn kinderen naar kinderdagverblijf de Vlinder, dat was echt geweldig. Maar daarna had ik wel een probleem. Gelukkig heb ik goede en betrouwbare oppassen kunnen vinden, maar wat als dat niet lukt? Dan gaat je gezin natuurlijk voor.'
Aanstaande vrijdag, tijdens de diesviering, neemt ze tegelijk met de winnaar van de Van den Kroonenbergprijs (wederom een man!) de 4500 euro en de award in ontvangst. 'Ik wil het geld in mezelf investeren in de vorm van cursussen. Dan kan ik weer harder vechten om dit bedrijf te behouden.' De bescheiden Argentijnse lijkt niet iemand die graag in de schijnwerpers staat. 'Eerlijk gezegd ben ik een beetje zenuwachtig voor de uitreiking', bekent de Chief Scientist. 'Maar ik zal in ieder geval mijn collega's van CTIT en WMC bedanken die mij hebben opgegeven en verder iedereen die samen met mij in dit avontuur is gestapt.'
Jannie Benedictus
Sonia Heemstra de Groot
