Dubbel
Het onderzoek is nog in volle gang, maar nu al is duidelijk dat het probleem veel groter is dan gevreesd. En het conflict van de dubbele loyaliteit beperkt zich helaas ook niet tot allochtonen. Kerken zijn wat dit betreft bijvoorbeeld niet anders dan moskeeën. Wij weten allemaal hoeveel moeite christelijke kerkgenootschappen zich getroosten om duidelijke aanwijzingen van sexueel misbruik buiten het justitiële circuit te houden. Christelijke politieagenten zetten in de kerk blijkbaar gemakkelijk hun pet af.
Kleine gemeenschappen vormen ook een kwetsbare groep. Regelmatig lezen wij over misdrijven in Brabant of op de Veluwe, waar het hele dorp weet wie de daders zijn, maar waar iedereen zijn mond houdt. Verraad geldt hier niet als deugd. Je mag dan ook niet verwachten dat overheidsdienaren uit deze kringen die loyaliteit volledig opzij zullen zetten voor het staatsbelang. Schrijnend voorbeeld hiervan was de wethouder van Wageningen die op de avond van de moord op Pim Fortuyn alle vrienden van de verdachte opbelde om hen te waarschuwen dat hun makker was gearresteerd.
Wellicht het kwetsbaarst zijn gezinnen. Extremistisch geweld wordt meestal gepleegd door jongeren, tieners vaak, die nog gewoon thuis wonen. De ouders zijn doorgaans op de hoogte, of hebben in elk geval vermoedens, maar ze doen geen aangifte. Erger nog, wanneer de politie de verdachten wil arresteren, proberen ouders dit te verhinderen. "Mijn kind heeft niets gedaan!" Ik denk niet dat we bij de AIVD nog langer het risico mogen lopen de vader of moeder van een potentiële terrorist in dienst te hebben.
Deze risico-analyse heeft inmiddels geleid tot een grondige herziening van ons personeelsbeleid. Geheime agenten worden voortaan uitsluitend gerecruteerd in de grote steden. We zoeken daar naar mensen zonder familie en zonder vrienden. Verstotenen die zelfs bij het Leger des Heils niet meer welkom zijn. Zwervers dus. Want alleen echte asocialen hebben geen dubbele loyaliteit. En ze zijn ook nog eens betrouwbaar. Doordat ze de hele dag op straat lopen, is hun werkelijkheid niet verruïneerd door de hetzes van de media. Alleen op straat levende zwervers dragen de ongekleurde werkelijkheid in het diepst van hun poriën.