Holzhacker stemde zelf en reed afgelopen weekend meteen ook zijn vader die in een bejaardenhuis in Minnesota zit naar de stembus. `Het is voor hem heel belangrijk om te stemmen. Met name voor deze verkiezingen. Het is een close race. Iedereen in Amerika weet hoe belangrijk het is. Toen ik met mijn vader op de freeway reed, stonden er allemaal mensen borden met John Kerry omhoog te houden.' De Holzhackers, afkomstig uit een democratisch en politiek geëngageerd geslacht, zwaaiden vrolijk terug.
Toen Ronald klein was liep hij al mee in protestmarsen. Geen wonder dat hij politicologie en rechten ging studeren. Tussendoor, in 1984, nam hij een jaar vrij om de campagne van presidentskandidaat Walter Mondale te steunen die streed tegen de zittende president Ronald Reagan. `De situatie lijkt op die van nu', zegt Holzhacker. Hij hoopt alleen op een andere uitkomst. Mondale verloor destijds en de UT-docent hoopt toch echt op een overwinning van Kerry op dinsdag 2 november.
Waarom Kerry?
`Ik kom uit een democratisch nest. Dat wil trouwens niet zeggen dat ik daarom voor de rest van mijn leven democraat moet blijven. Tegenwoordig switchen mensen makkelijker. Ik denk dat Kerry gaat winnen omdat ik weet dat veel gematigde republikeinen niet meer op Bush zullen stemmen. Zijn Irakbeleid gaat hen te ver. Ik denk dat Kerry een goed alternatief biedt. Neem gezondheid, veel Amerikanen hebben geen toegang tot medische zorg. De Clintons hebben daar een begin mee gemaakt en ik hoop dat Kerry dat oppikt.'
U hebt veel onderzoek gedaan naar veranderingen in electoraat en hoe partijen daar op in spelen. Hoe zit dat in de VS?
`In de jaren zestig en zeventig ging het debat vooral over rechten voor vrouwen, homo's en allerlei soorten minderheden. Je merkt heel duidelijk dat een bepaalde groep van fundamentele christenen nu een andere kijk op de samenleving heeft. Bush probeert die groep voor zich te winnen door bijvoorbeeld het homohuwelijk te verbieden. Kerry zoekt het daarentegen bij de meer liberale kiezers. Verder zijn het vooral de rijke Amerikanen die republikeins stemmen. Kerry speelt daar op in door te komen met belastingverlagingen voor de middeninkomens. Ook trekt Kerry meer kiezers uit de artistieke hoek, vandaar dat heel Hollywood bijna op hem stemt.'
Is deze campagne agressiever dan in voorgaande jaren?
`Er wordt steeds meer geld ingepompt. Campagnes worden agressiever, maar ook negatiever. Ze zijn heel erg gericht op het binnenslepen van de zwevende kiezers. Dat maakt ze minder inhoudelijk. De afstand tussen burger en politiek wordt daardoor groter. Aan de andere kant, het op die manier campagne voeren moet ook wel, omdat de verschillen tussen republikeinen en democraten kleiner zijn geworden.'
U woont al zes jaar in Nederland. Bent u van plan hier te blijven?
`Ja, ik heb zelfs net een huis gekocht in Utrecht. Maar ik behoud wel de Amerikaanse nationaliteit en zal dus ook de rest van mijn leven op een Amerikaan blijven stemmen. Ik voel me wel meer Europeaan dan Amerikaan. En dan bedoel ik Europeaan, en niet Nederlander. Als mensen aan me vragen waar ik woon, dan is mijn antwoord Europa. My scope of a country is a continent.'
Maar Amerikanen zijn toch ook erg gericht op de eigen staat?
`Deels. In de campagnes zullen de kandidaten altijd ingaan op de problemen van de specifieke staat waar ze op bezoek zijn. Zijn er ergens net fabrieken gesloten dan leggen ze de nadruk op werkgelegenheid. En in Florida waar veel Cubanen wonen die anti-communistisch zijn, scoort die presidentskandidaat die het handelsembargo van Amerika tegen Cuba in stand wil houden.'
Hebben Nederlanders een goed beeld van Amerika en de verkiezingen?
`Veel jonge mensen denken dat ze door films en televisie Amerika heel goed kennen. Sommigen willen er niet eens meer naar toe. They think they know it all. Maar ze moeten beseffen dat Amerika een belangrijk land is en dat er een lange relatie bestaat tussen Europa en de VS. Ik zie het ook als een van mijn taken hier, om dat besef te kweken.'
Wat doet u op 2 november?
`Dan geef ik van drie tot zes uur `s nachts college in Utrecht. Samen met studenten ga ik de uitslag afwachten.'
Ronald Holzhacker is Assistent Professor in politieke wetenschappen met als specialisatie Europese politiek. Hij doceert zowel aan de faculteit BBT van de UT als aan de Universiteit Utrecht.
Maaike Platvoet en Jannie Benedictus
Ronald Holzhacker
