Knapzak
Macro-economisch bezien is die investeringsgedachte sowieso bullshit. Investeringen gaan gepaard met afschrijvingen; dat vergeten die investeringsdenkers meestal. En op macro niveau zijn afschrijvingen en kosten synoniem. Vandaar dat de rijksoverheid ook nooit investeert in gebouwen, maar daar uitsluitend geld aan uitgeeft. Of bedoelen de discussianten wellicht dat we de maatschappij in zijn geheel als één groot investeringsproject moeten zien, waarbij geïnvesteerd wordt in onderwijs en studie, en waarbij werklozen, WAO'ers en AOW'ers worden afgeschreven?
Tweede opvallende term is rugzak. "De persoonlijke levensloopregeling (let op lettergreepgrens na de s, niet ervoor - hdb) laat zich vergelijken met een rugzak waarin iedere werknemer individuele rechten opbouwt." Uit die rugzak kan dan geput worden voor studie, zorgverlof, aanvulling op WW of WAO, of voor vervroegd pensioen. Cruciaal is hier het woordje of.
(De rugzak is niet nieuw. In het onderwijs wordt deze term gebruikt voor leerlinggebonden financiering. Een gehandicapt kind krijgt als het ware een zak met geld op zijn rug gebonden, waaruit zijn school kan putten voor aangepaste leermiddelen of extra begeleiding. Hoe groter de handicap, hoe groter de rugzak. En het kind kan zelf niet bij het geld. Dat klinkt sadistisch, een gehandicapt kind een rugzak opbinden waar het zelf niet bij kan, maar dat is wel precies waardoor het werkt.)
De backpacker van de discussiegroep zit straks met een probleem. Hoe groot moet zijn rugzak zijn? En geen rugzak is groot genoeg voor èn studie èn zorgverlof èn WAO èn WW èn vervroegd pensioen. Maar op het moment dat je moet bepalen of je rugzak ruimte laat voor studie of zorgverlof weet je nog niet hoeveel ruimte voor WAO je nodig hebt. Na uitgebreide literatuurstudie heb ik voor deze variant van het knapzakprobleem slechts één oplossing gevonden: De knapzak van Douwe Dabbert. Daarin zit op ieder moment precies wat nodig is. Maar dit is dan ook een toverknapzak. Alleen wie in sprookje gelooft kan daarop vertrouwen. Voor anderen biedt een collectief stelsel meer sociale zekerheid.