Zalms gok
Dit commentaar wordt interessant als we zien met welke olieprijs Zalm dan wel heeft gerekend. Die prijs ligt nu ruim boven de 40 dollar per vat. Voor 2005 rekent Zalm op 35 dollar. En vanaf 2006 op slechts 26 dollar. Zalm rekent dus op een stevige prijsdaling. En omdat wij allemaal weten hoeveel belang Zalm hecht aan een gedegen conservatieve begrotingsmethodiek, zou je verwachten dat hij deze optimistische inschatting stevig onderbouwt. Maar toen hij dat moest doen speelde hij waarschijnlijk net even voor premier. Wellicht kwam Katja op bezoek.
De zuiverste schatting van de toekomstige olieprijs wordt dagelijks gevormd op de termijnmarkt. Wie die prijzen bekijkt, ziet inderdaad een op termijn dalende prijs. Maar lang niet in de mate waar Zalm op rekent. Voor 2006 handelt de markt boven de 35 dollar. En tot 2010 boven de 30 dollar per vat. Er zijn pensioenfondsen die olie kopen tegen deze prijzen, omdat ze dat een goede belegging vinden. Zalm verklaart hen dus voor gek. Of is het de oude socialist in Zalm die de hele vrije markt voor gek verklaart?
Natuurlijk is het niet uitgesloten dat de olieprijs in 2006 weer 26 dollar of lager is. Maar wie daarop rekent verwart begroten met speculeren. Toch zal niemand tijdens de begrotingsbehandelingen Zalm aanspreken op deze gok. De meeste oppositiepartijen hebben namelijk een tegenbegroting ingediend waarin ze rekenen met dezelfde lage olieprijs. Nogal wiedes, want als ze een realistischer schatting gebruiken, moeten ze òf meer bezuinigen òf ze komen uit op een groter tekort. Daar kun je niet mee scoren.
Ook in Europa zal niemand Zalm wijzen op het hoge speculatieve karakter van zijn begroting. Zijn collega EU-ministers doen namelijk hetzelfde en voor velen van hen is het gunstige effect daarvan nog groter. (Zij hebben geen aardgasbaten.) En zo zien we weer eens gedemonstreerd wat we al eerder zagen bij de toetreding van Griekenland en Italië tot de euro en bij de besluiten over de Betuwelijn en de HSL. Een begroting is de uitkomst van een politiek proces. Haar grondslag is niet datgene wat boekhoudkundig verantwoord is, maar datgene wat politiek gewenst en acceptabel is. De realiteit wordt achteraf weggeboekt als tegenvaller.
