Nog voordat vice-premier Zalm de begroting 2005 bij de algemene beschouwingen kon verdedigen, hebben regeringspartijen CDA, VVD en D66 een motie ingediend waarin onder meer de bezuinigingen op hoger onderwijs geschrapt worden.
Daarmee bevestigden de regeringspartijen wat vorige week al duidelijk was: de collegegeldverhoging en het staken van de bekostiging van dertigplussers en studenten van buiten de EU zijn wat de Tweede Kamer betreft van de baan. In totaal schrappen de coalitiepartijen voor ruim een miljard euro aan kabinetsbezuinigingen.
De wijziging in de begroting wordt in het geval van onderwijs gedekt door stevig te bezuinigen op bureaucratie. Het handhaven van de bekostiging voor studenten van buiten de EU gaat wordt betaald uit het budget van Ontwikkelingssamenwerking. Ook de bezuiniging op de bekostiging van dertigplus-studenten moet van tafel. In de wandelgangen van de Tweede Kamer wordt aangenomen dat de regering met de ombuigingen van CDA, VVD en D66 akkoord gaat.
Het hoger onderwijs maakt kans op nog een meevaller. Misschien blijft het geld dat sjoemelende instellingen moeten terugbetalen voor hun aandeel in de `hbo-fraude' toch binnen het budget van hoger onderwijs. Dit voorjaar bepaalde het kabinet dat deze 48 miljoen naar de staatskas moesten terugvloeien, maar D66 twijfelt. De kleinste regeringsfractie wil de kwestie echter pas afhandelen tijdens het specifieke debat over de onderwijsbegroting in november.
Wellicht kruisen dan ook `partners' VVD en CDA weer de degens op het punt van selectie aan de poort en topcollegegelden. Jozias van Aartsen (VVD) maakte in elk geval duidelijk nog altijd achter deze twee beleidspunten te staan, op voorwaarde dat het extra geld dat daarbij mogelijk vrijkomt in het hoger onderwijs blijft. De VVD'er zocht en kreeg daarbij de openlijke steun van de PvdA.
In 2005 zouden de maatregelen in het hoger onderwijs al voor tientallen miljoenen bezuinigingen opleveren. De verhoging van het collegegeld had staatssecretaris Rutte komend jaar 14,6 miljoen euro uitgespaard. Met het schrappen van bekostiging van studenten van buiten de EU had OCW tien miljoen euro bezuinigd.
HOP, Thijs den Otter
