Wim de Boer promoveerde, na een studie toegepaste onderwijskunde, in februari 2004 bij de vakgroep psychonomics & human performance technology van de faculteit Gedragswetenschappen. Hij deed onderzoek naar leermodellen in het ict-onderwijs. De laatste maanden was hij werkzaam als universitair docent, maar ging ook twee keer op internationale missie, naar Tanzania en Mozambique, voor de Nederlandse organisatie NUFFIC.
`Afrika is een interessant continent, dat volop in ontwikkeling is. Ook op onderwijsgebied,' vertelt De Boer. `Mijn kennis en ervaring wil ik daar graag inzetten. Wonen en werken in het buitenland had altijd mijn belangstelling. Dat begon al toen ik voor mijn afstuderen een half jaar in Finland zat. Fantastisch vond ik het, dat wilde ik zeker nog een keer. Nu is het zover.'
De Boer wordt uitgezonden via VSO (Voluntary Service Overseas), een internationale ontwikkelingsorganisatie die structurele hulp biedt aan ontwikkelingslanden. Niet met geld of goederen, maar door kennis over te dragen. De Boer: `Bij VSO heb ik gewoon moeten solliciteren naar een baan in Afrika. Na een uitgebreid assessment werd ik geschikt bevonden. VSO bekeek vervolgens hoe en waar mijn kennis kon worden ingezet, dat is namelijk afhankelijk van de vraag.'
En die kwam voor De Boer vanuit de Katholieke Universiteit van Mozambique waar behoefte bleek aan een onderwijsprogramma om docenten aan middelbare scholen op te leiden. `Het is daar zo dat veel docenten, zo vanuit de schoolbanken, zelf voor de klas gaan staan. Zonder ervaring, zonder extra opleiding. Het onderwijs is mede daardoor heel klassikaal en éénrichtingsverkeer. Niet prettig, zowel voor de leerling als de docent,' vertelt de UT'er. `Door het gebrek aan een goede opleiding zijn de docenten bovendien niet in staat om boven hun stof te staan. Ze kennen dus bijvoorbeeld wel een formule, maar niet de toepassing ervan. Het is de bedoeling dat ik, in samenwerking met de universiteit en een lokale organisatie, een vierjarige bachelor opzet en vanuit mijn onderwijsrol daar meer body aan geef. Voor die job krijg ik dan een lokaal salaris, waar ik normaal van kan leven.'
VSO zorgt voor een goede voorbereiding op zijn vertrek naar Mozambique. Laatst had hij nog een voorbereidingsweekend, waarin allerlei scenario's werden besproken. De Boer: `Welke cycli onderga je als ontwikkelingswerker? Wat kunnen frustratiemomenten zijn? Twee jaar naar Afrika is natuurlijk niet iets dat je zomaar even doet. Volgens de ontwikkelingsorganisatie is het normaal dat je een half jaar nodig hebt om `je plekje' te vinden. Het is prettig om daar rekening mee te houden, dat voorkomt teleurstelling.' Helemaal alleen is hij overigens niet in Afrika. Zijn vriendin gaat mee en heeft er een baan als psycholoog gevonden. `Mensen die alleen gaan schijnen het echt wel zwaarder hebben, wat dat betreft heb ik geluk.'
De Boer verwacht veel van het onderwijsprogramma. `Ik ben heel enthousiast en wil me er graag voor inzetten.' Wel zal de UT'er rekening moeten houden met de eigen veiligheid in Mozambique, al is er van oorlog geen sprake meer. `Je bent daar toch een heel wit persoon en in de ogen van de bevolking ook nog eens heel rijk. Dat maakt je kwetsbaar. We gaan in ieder geval nog een workshop volgen over de veiligheid daar. En ons huis zal goed beveiligd worden. Daarnaast staat Mozambique op de internationale Human Development Index op de vijfde plaats van onder. Die berekent onder andere de levensverwachting en het gemiddelde inkomen van de bevolking in alle landen op de wereld. Nederland staat vijfde van boven. Het zijn dus echt twee verschillende werelden.' De Boer: `En de hitte daar hè? Beetje gek misschien, maar daar maak ik me nu nog het meest druk om.'
Met de UT heeft De Boer kunnen regelen dat hij over twee jaar kan terugkeren naar zijn huidige functie. Voor nu wachten nog een paar hectische weken. `Vooral veel afscheidsfeestjes en een cursus Portugees, de eerste taal van Mozambique. Met werken stop ik over twee weken, want die vrije tijd daarna heb ik nog hard nodig.'
Maaike Platvoet
Wim de Boer: …je bent heel wit en heel rijk, dat maakt je kwetsbaar…
