Cruciaal voor het succes van Nijs was de ommezwaai van de Partij van de Arbeid, door de Landelijke Studentenvakbond als “verraad” bestempeld. Maar verraad aan wie of aan wat? Aan de zaak van jonge, veelbelovende academici als Floris van Eijk, de LSVb-voorzitter? De PvdA heeft beter dan de studentenvakbond in de gaten dat Nederland in een economische en maatschappelijke crisis verkeert. Dat het beschikbare geld misschien wel beter in het vmbo en de echte kansarmen van de Nederlandse samenleving geïnvesteerd kan worden. En dat verdergaande ambities met het hoger onderwijs best met privaat geld betaald kunnen worden. In eerste instantie door degenen die er van zullen profiteren. Als daar een rechtvaardig leenstelsel tegenover staat dat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs voor iedereen waarborgt, hoeft niemand zich verraden te voelen.
In een tijd dat de dubbeltjes in het hoger onderwijs steeds vaker worden omgedraaid en instellingen onder meer op het studierendement worden afgerekend, is het niet verwonderlijk dat zij studenten willen die gemotiveerd zijn. De invoering van het bindend studieadvies getuigt daarvan. In die sfeer kon ook het jaren zestig-automatisme overboord dat iedereen met een havo- of vwo-diploma gelijke kansen moet hebben om tot het hoger onderwijs te worden toegelaten.
Zoveel is zeker: de zesjescultuur zal verdwijnen. Scholieren en studenten zullen voortaan alles uit de kast moeten halen om toegelaten te worden tot de beste bachelor- en masteropleidingen in het hoger onderwijs. Met dank aan de PvdA.
