De studentenorganisaties LSVb en ISO, en de verenigingen van universiteiten en hogescholen, VSNU en Hbo-Raad, hebben afgelopen zomer met minister Ritzen afgesproken dat elke universiteit en hogeschool een (nieuw) studentenstatuut gaat opstellen. Daarin komen de rechten en plichten van de studenten te staan, en regels over zaken als het collegegeld, het bindend studieadvies en de medezeggenschap.
Dat hoeft niet uitputtend te gebeuren, zoals ook blijkt uit het wetsvoorstel minister Ritzen hierover begin deze maand bij de Tweede Kamer heeft ingediend. Het is de bedoeling dat studenten en bestuurders op elke instelling afspreken hoe ver zij willen gaan. Er zijn echter studenten die vrezen dat de instellingen het aantal regels willen minimaliseren. Zij pleiten ervoor dat het statuut zo volledig mogelijk moet zijn, omdat zij dan een stevig handvat hebben om de instelling aan te spreken als sprake is van problemen.
Verlies
Pors ontraadde dat echter met kracht. Volgens de jurist zal een `compleet' statuut ertoe leiden dat alles wat er niet in is opgenomen ook niet als recht of plicht wordt erkend. Dat betekent een groot verlies, want er bestaat veel ongeschreven recht dat in de praktijk is gevormd. Pors verwees naar het proefschrift `Studierechten in het wetenschappelijk onderwijs', waarop oud-staatssecretaris Cohen in 1981 is gepromoveerd. Dat bevat al een inventarisatie van een groot aantal rechten.
De waarde van het nieuwe statuut dreigt volgens Pors te worden overschat. 'Het beschrijft een onhaalbare, ideale situatie. Maar de kans bestaat dat studenten hun instelling daar toch massaal op aanspreken. Niet omdat zij daarmee beter onderwijs willen afdwingen, maar omdat zij zo een schadevergoeding hopen te krijgen', aldus Pors. Ook vreest Pors dat als de rechten en plichten van studenten eenmaal zo volledig mogelijk zijn opgesomd in het statuut 'iedereen gewoon weer z'n eigen gang gaat'.
Aparte gids
In het statuut dienen slechts nieuwe regels te worden opgenomen, adviseerde Pors. 'Als een student zich ergens op wil beroepen, dient er één bron voor het recht te kunnen worden aangewezen.' Verwijzingen naar bestaande regels moeten volgens de jurist worden opgenomen in een aparte gids.
Studentenorganisaties LSVb en ISO overleggen met de VSNU en de HBO-Raad over de vormgeving van het statuut. De gedachten gaan uit naar een standaardmodel, dat per instelling naar believen kan worden aangepast. Onduidelijk is nog welke rechten en plichten volgens hen in elk geval in het statuut dienen te worden opgenomen.
