Christy oude Veldhuis is één van de beste studenten uit de geschiedenis van de faculteit Bestuurskunde. Dat verklaart waarom zij een lastig onderwerp koos voor haar doctoraalscriptie. Te moeilijk voor de voorlichter die er een UT-persbericht aan mocht wijden. Te moeilijk voor Euregio-secretaris Van Geffen die ermee werd overvallen. Te lastig voor de journalisten die erover schreven en zelfs haar naam niet correct op papier kregen (met y en kleine o). Ook voor de journalisten van UT-Nieuws was de scriptie te moeilijk. Niet de inhoud van de scriptie maar de rel eromheen staat in hun bericht en hun cursiefje (in het vorige nummer) centraal. Noch Christy noch haar begeleiders wordt om inlichtingen gevraagd. Hoor en wederhoor worden niet toegepast. Fouten worden tot feiten gebombardeerd. Tussen de zeer gedegen scriptie en de fouten in het eerste persbericht wordt geen onderscheid gemaakt. Precies datgene waarvoor de UT-voorlichters hun excuses hebben aangeboden, wordt in UT-Nieuws nog eens dunnetjes overgedaan. En Euregio-secretaris Wim van Geffen, die weliswaar niet vrijuit gaat, krijgt een veel te harde trap na als hem blaaskakerij wordt verweten.
Wat was nu de echte inhoud van de scriptie? De Duits-Nederlandse euregio's worden door Christy oude Veldhuis bekeken aan de hand van twee politicologische theorieën die in eerste instantie voor soevereine staten zijn ontwikkeld. Dat doet ze niet om de conclusie te trekken dat een muis de paardenrennen niet kan winnen. Voor haar is de vraag veeleer of de muis de eindstreep wel kan halen: Is een euregio met haar beperkte bevoegdheden in moeilijk beleidsterrein wel verzekerd van een langdurig voortbestaan? Euregio's zijn in de afgelopen veertig jaar opgericht om de bevolkingen van de grensgebieden na de Hitlertijd weer tot elkaar te brengen en om het grensverkeer van zijn vele hindernissen te ontdoen. Dat is taaie arbeid, want voor elk concreet resultaat is een euregio volkomen afhankelijk van twee soevereine staten en hun lagere overheden. De euregio's hebben geen enkele bevoegdheid op het gebied van de brandweer, de gezondheidszorg en noem maar op. En dus werken na veertig jaar de ziekenfondsen en de Krankenkassen nog steeds niet over de grens, en is een brandje helpen blussen in het buurland een riskant kunststuk. De oplossingen moeten uit Den Haag en Bonn komen, waar de grensoverschrijdende problematiek niet worden gevoeld en zelden in de belangstelling komen. In de politicologische theorie heet het daarom dat de euregio's weinig effectief zijn - in verhouding tot soevereine staten die veel meer klaarmaken. Evenzo zijn euregio's weinig democratisch: de nationale wetten verhinderen controle door een eigen rechtstreeks gekozen volksvertegenwoordiging. Dit alles is geen verwijt aan de euregio-secretariaten die met bezieling aan hun grensoverschrijdende missie werken. Het toont juist aan hoe belangrijk het werk van de euregio's is om tot een echt verenigd Europa te komen. De Interreg-miljoenen zullen dan ook zeker niet in gevaar komen door de scriptie. Het euregionale werk lijdt inmiddels wel tijdelijke schade door Kamervragen die de plank misslaan, door telefonades vanuit het ministerie van Economische Zaken, en door een beschadigd imagoin het algemeen. Dat is het gevolg van de onjuiste berichten die in de media rondzingen. Daarom is begrijpelijk, hoewel niet goed te praten, dat Euregio-secretaris Van Geffen in een eerste emotionele reactie voor TV Oost de scriptie in de prullenbak smeet. Daar heeft hij hem allang weer uitgevist om hem alsnog te gaan lezen en waarderen. Voor wetenschapsvoorlichters en -journalisten ligt in het hele gebeuren een leerzame les. Wetenschap is het bedrijf van de moeilijke verhalen, of het nu gaat om telematica, megatronica of bestuurskunde. Maar anders dan de technische en natuurwetenschappen wordt de bestuurskunde voortdurend bedreven in het volle licht van het maatschappelijk toneel. De kranten staan elke dag vol met bestuurskundige onderwerpen. Geen atoomdeeltje is beledigd als het in te populaire bewoordingen traagheid wordt toegeschreven. Maar wie de theoretische kaders negeert als hij bestuurskundig onderzoek populariseert, rukt menselijke en maatschappelijke verschijnselen zodanig uit hun verband dat zij zich tegen hem keren. VEB en UT-Nieuws doen er goed aan dat te vermijden. Het siert VEB zo snel en resoluut met excuses te zijn gekomen. Wij verzoeken u het bovenstaande ongewijzigd op te nemen als ingezonden brief in het nummer dat op 30 november 1995 verschijnt. Hoogachtend, Mr. Rob Schobben/ Dr. Menno Wolters/ Faculteit Bestuurskunde (scriptiebegeleiders)
Naschrift redactie:
Natuurlijk is het niet netjes om een naam verkeerd te spellen, waarvoor onze excuses. Voor de rest is ons niet duidelijk welke fouten er in ons stukje stonden (in een eerder gevoerd telefoongesprek gaf u al aan dat het daar ook niet zozeer aan schort). Centraal in het artikel stond niet de scriptie zelf, maar de rel over het persbericht van VEB. Het hoort nu eenmaal tot onze (onplezieriger) taken om ook van dat soort nieuwsfeiten melding te maken. Misschien dat uw ongenoegen vooral daar mee te maken heeft?
