De uitreiking van de Else Kooi Prijs vond plaats tijdens de opening van de 25ste 'European Solid State Device Research Conference' (ESSDERC), een belangrijk evenement voor de halfgeleiderindustrie. De prijs van tienduizend gulden is bedoeld als aanmoediging voor het Nederlandse halfgeleideronderzoek en vernoemd naar dr. E. Kooi, de inmiddels in de VS woonachtige oud-Philips-onderzoeker op wiens naam het zogenaamde LOCOS-octrooi (LOCal Oxidation of Silicon) staat. Dit octrooi, een van de 'kroonjuwelen' van Philips, genereert een omzet van honderd miljard dollar per jaar.
Bijzonder
Of de NeuroClassifier commercieel even interessant wordt, zal nog moeten blijken. Maar een bijzonder ontwerp is het zeker. De NeuroClassifier is een klein neuraal netwerk in de vorm van een VLSI-chip (Very Large Scale Integration) van 9 bij 8 millimeter groot. Zo'n neuraal netwerk is enigzins vergelijkbaar met de menselijke hersenen: het kan parallel werken en complexe taken leren, zoals patroonherkenning. In dit geval gaat het om een analoog neuraal netwerk. Dat is minder precies dan een digitale variant, maar ook veel kleiner, goedkoper, sneller en energiezuiniger.
De NeuroClassifier rekent parallel via vierhonderd multipliers (schakelingen die vermenigvuldigingen kunnen uitvoeren). Daarmee verwerkt de neurochip informatie sneller dan welk ander netwerk ook. 'Als je de tekst van de Bijbel compleet zou digitaliseren, zou de NeuroClassifier die hoeveelheid data wel twintig keer per seconde kunnen doornemen. Dat doet hooguit een supercomputer hem na. Maar zo'n computer kost wel 50 miljoen, deze chip slechts 5000 gulden', stelde Masa in UT-Nieuws van 2 februari.
Vijf botsingen
Het feit dat de NeuroClassifier uit zulke enorme hoeveelheden data real-time de interessante zaken selecteert, maakt hem zeer geschikt voor toepassing in de hoge-energie fysica. Hij wordt momenteel gebruikt in de HERA-deeltjesversneller van DESY (Deutsches Elektronen Synchrotron) in Hamburg. De 270 duizend detectoren van HERA registreren iedere seconde tien miljoen gebeurtenissen; de NeuroClassifier haalt daar de vijf botsingen uit die voor fysici van belang zijn. Op termijn kan de neurochip volgens Masa ook interessant zijn voor beeld-, spraak- en handschriftherkenning.
Péter Masa (1965, Szeged/Hongarije) ontwikkelde de NeuroClassifier binnen de onderzoekschool MESA in het kader van zijn door FOM/STW gefinancierde promotieproject. Masa promoveerde in januari 1995 bij prof.dr. H. Wallinga (EL-vakgroep IC-technologie en Elektronica). Enige maanden daarvoor ontving Masa tijdens het MicroNeuro-congres in Turijn voor zijn NeuroClassifier de onderscheiding Best Chip Award 1994. Masa werkt tegenwoordig in Zwitserland bij het Centre Suisse d'Electronique et Microtechnique.
Péter Masa