De afschaffing van de dienstplicht mag voor velen reden tot vreugde zijn, voor de Werkgroep Ontwikkelings Technieken (WOT) is het een grote tegenslag. Want de WOT raakt hierdoor haar 'erkend gewetensbezwaarde' kwijt die als 'vaste' bureaucordinator onder meer de honderd adviesaanvragen per jaar verdeelt over de zestig actieve student-vrijwilligers. Vooralsnog is onduidelijk hoe het wegvallen van 'het hart van de organisatie' moet worden opgevangen.
Voorzitter Henk Kok van het bestuur legt uit dat de WOT eigenlijk een non-profit adviesbureau is op het gebied van duurzame energietechnologie. De 'klanten' zijn meestal organisaties die werkzaam zijn in de ontwikkelingssamenwerking. Naast adviezen op het gebied van technologie (de WOT heeft ook een eigen werkplaats) is de vereniging een vraagbaak voor adressen van (kennis)leveranciers. Bovendien geven de leden op lagere en middelbare scholen les over duurzame energietechnologie. Sinds kort is er ook een groep die zich bezighoudt met Internet dat in 'ontwikkelingslanden' en onder adviesaanvragers snel aan populariteit wint.
De WOT krijgt via de Vakgroep Ontwikkelingskunde (VOK) een subsidie voor huisvesting en basisbenodigdheden. Tot augustus 1994 waren er op het kantoor van de WOT twee medewerkers aanwezig. Eén gewetensbezwaarde en een medewerker die werd betaald door de Stichting TOOL, een overkoepelend orgaan voor clubs als de WOT. Door bezuinigingen moest deze medewerker vertrekken en zo bleef René Schuirink, de laatste erkend gewetensbezwaarde van de WOT, alleen over. Dat was 'gewoon gekkenwerk', vertelt hij en wijzend op drie grote dozen vol boeken: 'Je komt er dus niet toe om die uit te pakken.'
Het verdwijnen van de erkend gewetensbezwaarde is daarom een 'behoorlijk ernstige bedreiging' voor de WOT, stelt hij. 'Voor de rest zijn het allemaal vrijwilligers, voor het grootste deel studenten. Door al die plannetjes van Ritzen en consorten houden zij al steeds minder tijd over. Dan kun je ze niet vragen om ook nog tijd te steken in het draaiende houden van de organisatie.'
Voor 1996 stond op de begroting van de UT nog een bedrag van 31.500 gulden voor de erkend gewetensbezwaarde van de WOT. Dit bedrag blijft voor de WOT bestemd. Maar daarna houdt het op en moet een oplossing worden gezocht in samenwerking met de VOK, zegt Collegelid Frits Schutte. Volgens hem is in 1990 besloten de bijdrage aan de WOT af te bouwen. Door de regeling voor gewetensbezwaarden zijn de consequenties daarvan echter uitgesteld. Nu doet de bezuiniging zich alsnog voelen.
Beheerder Harry Slaghuis van de VOK stelt dat zijn vakgroep de WOT een warm hart toedraagt. 'Wij hebben een uitstekende relatie. Ik heb al gezegd dat ik bereid ben de vereniging te helpen met administratieve en organisatorische zaken en prof. Erik-Joost de Bruijn heeft inhoudelijke steun toegezegd. Maar de WOT is geen kernactiviteit van de VOK.' Daarom is hij er 'geen voorstander' van een bureaucoördinator voor de WOT aan te stellen via de VOK.
Ook Kok stelt met nadruk dat de relatie met de VOK uitstekend is. 'Het probleem is dat iemand spijkers met koppen moet slaan en met geld over de brug moet komen. De VOK wil uiteraard niet dat een regeling voor ons ten koste van hun budget gaat.'
Voor de aanstelling van gewetensbezwaarden had de UT op centraal niveau jaarlijks een bedrag gereserveerd van 63 duizend gulden. Faculteiten en diensten konden daarnaast op eigen kosten gewetensbezwaarden in dienst nemen. Maar volgens Inge Busschers van de dienst Personeel & Organisatie zijn er geen beheerseenheden binnen de UT die, zoals de WOT, structureel van deze regeling gebruik maakten.
