De 'strategische conferentie' was het voorlopige eindpunt van een 'brainstormfase' naar aanleiding van het wetsvoorstel Modernisering Universitaire Bestuursorganisatie (MUB) van minister Ritzen. Het College van Bestuur is nu aan zet en zal een schets maken van de beste manier waarop de MUB binnen de UT kan worden ingevoerd. Daarnaast is het afwachten wat de Tweede Kamer van het wetsvoorstel vindt.
De 'strategische conferentie' was besloten. Aanwezig waren onder meer de faculteitsbesturen en een vertegenwoordiging van de U-raad. Zelfs de aanvankelijke 'sceptici' onder de aanwezigen zeggen niet ontevreden te zijn over het verloop van de middag. Ook verklaarde tegenstanders van de 'MUB' zijn in staat gesteld hun mening te geven.
Werkgroepen
Het 'bouwmateriaal' voor de discussie was geleverd door vier werkgroepen. Zij bogen zich de afgelopen maanden over medezeggenschap (I), de topstructuur (II), de facultaire organisatie (III) en de organisatie van diensten (IV). Elk van deze vier thema's kwam in een discussieronde aan de orde. Een deels wisselend 'forum' besprak de stellingen die de werkgroepen hadden geformuleerd, de rest van de zaal mocht 'interveniëren'.
Alleen in de werkgroep 'medezeggenschap' hadden studenten zitting. Maar zij werden pas in een laat stadium, onder druk van de U-raad, aan de werkgroep toegevoegd en hebben zich uiteindelijk van het advies gedistantieerd. De vorm waarin medezeggenschap in een nieuwe bestuursstructuur moet worden gegoten, blijkt, niet onverwacht, een van de heetste hangijzers. De werkgroep 'topbestuur' adviseert een Centrale Ondernemingsraad, die via 'getrapte' verkiezingen wordt samengesteld uit decentrale deelraden. In een Ondernemingsraad zitten alleen personeelsleden.
Rol studenten
Van minister Ritzen mogen universiteiten ook kiezen voor een Medezeggenschapsraad, waarin tevens studenten zitting hebben. De werkgroep 'medezeggenschap' stelt echter, dat voor een keuze tussen deze twee raden eerst moet worden bepaald welke rol studenten binnen de universiteit vervullen. Zijn zij louter 'kritische consumenten', zoals minister Ritzen voorstaat, die slechts inspraak hoeven te krijgen of zijn zij wetenschappers-in-opleiding die mogen meebeslissen? Een meerderheid van de aanwezigen leek toch wel voor de laatste mogelijkheid te opteren.
President
Volgens de werkgroep 'topbestuur' dient het CvB te bestaan uit een 'president', die de eindverantwoordelijkheid draagt, een of twee 'vice-presidenten' voor onderwijs en onderzoek en een vice-president voor planning, financiën, personeel, organisatie en facilities. Werkgroep III (facultaire organisatie) vindt echter dat het College maximaal uit slechts tweepersonen zou moeten bestaan.
Over de noodzaak tot het vormen van een managementteam, bestaande uit het CvB en de decanen van de faculteiten, lijkt in brede kring overeenstemming te bestaan. Werkgroep IV (diensten) wil daaraan nog een manager centrale diensten aan toevoegen die op hetzelfde niveau moet staan als de faculteitsdecanen. Omdat het managementteam in omvang beperkt moet blijven, dient het aantal faculteiten te worden teruggebracht. Ook daarover bestaat binnen de werkgroepen consensus, maar de ideeën over hoe ver die fusie moet gaan, lopen uiteen. Werkgroep II stelt voor te komen tot vijf faculteiten: WB/ TBK & BSK/ EL & INF/ TN & CT/ TW, TO & WMW. De werkgroep 'facultaire organisatie' pleit voor een samenvoeging tot slechts twee of drie faculteiten.
Volgens deze werkgroep, die een helder slotdocument produceerde met per stelling bijbehorende 'kansen' en 'bedreigingen', zouden onderwijs en onderzoek 'projectmatig' moeten worden georganiseerd in 'schools' en 'institutes'. Deze maken gebruik van de capaciteiten (personeel en faciliteiten), beschikbaar gesteld door de faculteiten, die over de inzet daarvan het laatste woord hebben. De faculteiten zouden zelf beslissingen mogen nemen over de ontwikkeling van nieuwe 'produkten', zoals opleidingen. Daarmee lijkt deze werkgroep de faculteiten meer bevoegdheden te willen geven dan de werkgroep 'topbestuur' voorstaat. Die vindt dat het CvB onderwijs- en onderzoekinstituten moet instellen en opheffen alsmede de directeuren van deze instituten moet benoemen. De werkgroep 'facultaire organisatie' stelt zich voor dat faculteiten rekenschap afleggen aan het centrale bestuur van de universiteit. Verliezen zijn voor eigen rekening. De directeuren van 'schools' en 'institutes' vormen samen met de decaan van de faculteit een managementteam.
Voordelen
Werkgroep IV brengt in haar rapportage over de organisatorische inbedding van diensten het 'Linking pin'-model van R. Likert onder de aandacht. Dit berust op het idee dat iedere leidinggevende tot twee groepen moet behoren: een vergadering die wordt voorgezeten door zijn superieur en een vergadering met zijn medewerkers. Op die manier wordt gegarandeerd dat alle medewerkers weten waarom er iets moet worden veranderd, waardoor ze ook veel meer bereid zijn daaraan mee te werken. Dienstverlenende activiteiten zouden uitsluitend door eigen diensten moeten worden georganiseerd als daarmee een strategisch voordeel, een kwaliteits-voordeel en/of een efficiency-voordeel valt te behalen. Diensten zouden zich ieder jaar expliciet moeten bewijzen als de beste leverancier van de betreffende dienst. Uiteraard moeten zij hun produkten integraal-kostendekkend verhandelen, maar het CvB kan een subsidie verlenen als de beschikbaarheid van de betreffende diensten van strategisch belang acht.
