De Lange is niet de enige die de UT verruilt voor een andere werkomgeving. Een aantal maanden geleden vertrok arbeidshygiënist Yvonne Jansma. Haar opvolger is Henk Klaasboer. Samen met De Lange heeft hij zich uitvoerig beziggehouden met een universitair brede risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Iedere eenheid werd gevraagd, met richtlijnen van de arbo- en milieudienst, de arbeidsomstandigheden onder de loep te nemen. Kwam een eenheid er niet zelf uit dan kon bij de AMD de benodigde expertise worden ingehuurd.
Hoewel de uitslagen van de RI&E binnenkort bekend worden gemaakt, kan Klaasboer er niets over zeggen. 'Ieder gebouw, iedere beroepsgroep heeft te kampen met specifieke risico's. Voor een secretaresse is het belangrijk dat het beeldscherm op de juiste hoogte staat. Een wetenschapper in een laboratorium in het CT-gebouw heeft echter andere prioriteiten. Voor hem zijn gevaarlijke stoffen op dit moment het belangrijkste. 'Waar het op neerkomt, is dat je niet alles in een keer kunt doen.' Werken aan betere arbeids- en milieuomstandigheden moet gefaseerd.
Nog afgezien van het feit dat de wetgever steeds met nieuwe eisen komt waaraan gebouwen moeten voldoen. 'Met de beste wil van de wereld kunnen we het CT-gebouw niet aan die eisen aanpassen. Er moet gewoon een nieuw gebouw worden neergezet', zegt De Lange.
Ook hier speelt de mentaliteitsverandering een rol. Volgens de laatste regels mogen in een lab alleen dagvoorraaden gevaarlijke stoffen aanwezig zijn. Echter, iedere vakgroep heeft zijn eigen toko, dus dat kan tot problemen leiden. De groepen zouden eigenlijk van dezelfde flessen en potten gebruik moeten maken. 'CT doet het goed', vindt De Lange. 'Ze denken daar echt wel na over waar ze mee bezig zijn.'
Financiële consequenties voor maatregelen die de arbeidsomstandigheden verbeteren, moeten door de eenheden zelf worden gedragen. 'Daarom is het ook zo belangrijk dat we voorlichting blijven geven. Bij de aanschaf van iedere nieuwe stoel moet worden gekeken of 'ie wel geschikt is', stelt Klaasboer.
Al met al is de aandacht voor arbeids- en milieuvraagstukken 'enorm' toegenomen in de tijd dat De Lange aan de UT verbonden is geweest. Er zijn jaarlijkse arbo- en milieudagen in het leven geroepen, waarbij medewerkers worden geïnformeerd over de voortgang. Daarnaast zijn er vijf keer per jaar platformdagen waar allerlei praktische zaken aan de orde komen. Afgelopen keer ging het erover hoe beheerders processen op gang kunnen brengen. De volgende bijeenkomst is gewijd aan de ongevallenregistratie. 'In ieder gebouw zijn er mensen mee bezig. We hebben beheerders medeverantwoordelijk gemaakt voor arbeidsomstandigheden. De Lange: 'Nu is het moment aangebroken dat zij, in overleg met de AMD, keuzes kunnen maken en plannen omzetten inacties.'
De Lange, die aan de slag gaat bij het Nederlands Instituut voor de Arbeid, ziet zichzelf nog weleens terugkeren naar een universiteit. Die wereld vindt hij 'enorm boeiend'. Vooral wegens de 'complexiteit' van de organisatie. 'Een universiteit is een verzameling van heel veel kleine organisaties. De organisatie is moeilijk en traag. Dat betekent dat je strategisch en tactisch moet opereren.'
Zorg op maat. Daar moet de AMD de komende jaren aan werken, stelt De Lange tot besluit. 'Anders dan de afgelopen jaren moet je niet meer een pad uitzetten voor de hele UT. Iedere eenheid moet de eigen prioriteiten stellen en daar aan werken. Daarbij horen ook afspraken over wat de eenheid zelf kan doen en hoe de AMD kan helpen.'
