Fraude met pinpasjes en creditcards kost de bankwereld jaarlijks veel geld. De banken hebben dan ook grote behoefte aan een waterdicht systeem voor persoonlijke identificatie. De pincode is dat niet: die kan worden afgekeken of gestolen. Datzelfde geldt voor de persoonlijke pasjes waarmee bedrijven de toegang tot hun gebouwen en terreinen regelen.
Er zijn allerlei technieken bedacht als alternatief voor de fraudegevoelige pincode. Deze zijn echter te ingewikkeld - toepassing van DNA-analyse - of psychologisch ongewenst, zoals het gebruik van vingerafdrukken. Deze laatste mogelijkheid hebben de banken afgewezen omdat de klant die methode zou associëren met criminaliteit.
Het nieuwe Handtekening Verificatie Systeem biedt een elegante oplossing. Een eerste demonstratiemodel werd bij de vakgroep Besturingssystemen en Computertechniek van de faculteit Elektrotechniek ontwikkeld door afstudeerder Anne-Egbert van der Molen, in opdracht van het Groenlose elektronicabedrijf Nedap. Van der Molens begeleider was ir. P. Veelenturf.
Het project is onderdeel van lopend onderzoek naar toepassingen van kunstmatige neurale netwerken. Dat zijn computerprogramma's die aan de hand van voorbeelden bepaalde taken kunnen leren.
Variatie
Het HVS vergelijkt niet de handtekening op zich, maar de kenmerkende dynamiek waarmee deze wordt gezet: de snelheid, de kracht, de volgorde van de beweging. Veelenturf: 'Het gaat dus om het bewegingspatroon, niet om het plaatje. Dat is het bijzondere van het HVS. Een van de moeilijkste aspecten daarbij was de enorme variatie, ook in de tijd, aan handtekeningen van een en dezelfde persoon. Het systeem moet die allemaal kunnen accepteren en tegelijk een door iemand anders perfect nagemaakte handtekening weigeren.'
De procedure is tamelijk simpel. Eerst moet de handtekening met een elektronische pen meermalen op een speciaal plaatje worden geschreven. Via een analyse van het dynamisch patroon leert de computer de handtekening herkennen. De kenmerken ervan worden vastgelegd op de chip van een bankpasje of creditcard. Voortaan kan de computer aan de balie of bij de geldautomaat dan bij elke transactie een handtekening binnen enkele seconden feilloos vergelijken met het op de chip vastgelegde origineel.
Veelenturf denkt dat het systeem een belangrijke stap kan zijn in de strijd tegen fraude met persoonsgebonden identificatiepasjes. Hij benadrukt echter dat het HVS allereerst verder moet worden uitgetest. 'Dat kost enkele maanden. Pas in september zal duidelijk zijn of het HVS betrouwbaar genoeg is. De eisendie aan zo'n systeem worden gesteld zijn namelijk erg zwaar. Het mag maar eens in de tienduizend keer misgaan.'
Het afstudeerproject van Van der Molen was een haalbaarheidsonderzoek. 'We hebben nu ontdekt dat het HVS theoretisch en praktisch in principe mogelijk is.' Op basis van het demonstratiemodel is in samenwerking met Nedap alvast een octrooiaanvraag ingediend. 'We willen nu graag een vervolgonderzoek, maar dat is qua benodigde financiën en mankracht een hels karwei.'
Volgens Veelenturf gebeurt er wereldwijd veel onderzoek naar HVS-achtige systemen. 'Maar het is andere onderzoekers nog nooit gelukt om een systeem te maken dat voldoende veilig en betrouwbaar is. Met het HVS is mogelijk veel geld te verdienen, ja. Leuk voor de vakgroep. Maar de exploitatie van een vinding is voor een onderzoeker eerder een lastige, storende klus.'