Binnenkort neemt het Euregio Publiekscentrum voor Sterrenkunde (EPS) twee radiotelescopen in bedrijf. Zowel publiek als studenten kunnen de telescopen gebruiken.
Op een mistige zaterdagochtend zit een groep enthousiaste leden van het EPS in Lattrop te vergaderen. De telescopen zijn bijna bedrijfsklaar. Er worden plannen gesmeed voor publieksvoorlichting over het radioastronomieproject. Als het meezit zal volgende maand het mechanische deel van de schotels operationeel zijn. Medio volgend jaar hoopt technisch leider Juergen Morawitz ook de detectoren en versterkers bedrijfsklaar te hebben zodat het echte waarnemen kan beginnen.
Alhoewel radiotelescopen nu eenmaal niet zulke mooie plaatjes maken als de optische telescopen van EPS, ligt de keuze voor radioastronomie meer voor de hand dan je zou denken. Radiotelescopen werken ook overdag en bij slecht weer. Ideaal dus voor een publiekssterrenwacht die het moet hebben van dagjesmensen en toeristen.
'Radioastronomie is ten onrechte onbekend bij het publiek', zegt voorzitter en UT-medewerker Ben Kokkeler. Zo'n zestig procent van alles wat we nu weten over het heelal is ontdekt door radioastronomen, terwijl de techniek pas sinds de jaren dertig bestaat.'
In 1996 lukte het EPS om een tweetal schotels over te nemen van de faculteit sterrenkunde van de Rijksuniversiteit Groningen. Voorwaarde hierbij was dat EPS de telescopen operationeel maakt en gebruikt voor onderwijs en publieksvoorlichting. Het eerste zal in samenwerking met de UT gebeuren. De faculteit toegepaste onderwijskunde levert studenten die lesmateriaal voor onderwijs aan scholieren ontwerpen, maken en testen. Ook de faculteiten elektrotechniek, informatica en technische natuurkunde zijn geïnteresseerd om studenten te leveren. Projecten die Kokkeler voor ogen staan zijn onder andere het ontwerpen van nieuwe ontvangers, apparatuur voor signaalverwerking en telecommunicatieprojecten. Het laatste is mogelijk omdat de schotels begin jaren zeventig hun leven begonnen als telecommunicatieschotels van de toenmalige PTT.
Patrick Marx
