Zelfs bij een zwakkere economie blijft er de komende jaren een tekort aan hoger opgeleiden. Wie afstudeert zit dus gebeiteld. Dat geldt voor bijna alle hbo-en wo-studies.
Dit voor studenten rooskleurige toekomstbeeld schetst het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) in zijn nieuwe prognoses voor de arbeidsmarkt per opleiding, tot 2004. Vier jaar terug voorzag het Maastrichtse instituut voor het eerst tekorten aan hoger opgeleiden. Toen waren er nog veel afgestudeerden werkloos, maar intussen is dat inderdaad
veranderd.
Economische groei, hogere opleidingseisen en een groot aantal pensioneringen zorgen voor veel vraag naar hoger opgeleiden. In veel richtingen overtreft het aantal vacatures nu al de stroom afgestudeerden. Dat blijft de komende jaren zo. In bijna alle universitaire studierichtingen en ruim tachtig procent van de hbo-studies zijn de perspectieven goed tot zeer
goed. In evenveel gevallen zullen werkgevers problemen krijgen met de vervulling van vacatures. Die cijfers zijn gemiddeld hetzelfde als twee jaar geleden. Het verschil is dat het ROA nu minder economische groei verwacht, zonder dat hoger opgeleiden hier last van krijgen.
Er zijn maar drie richtingen waar volgens het ROA een matig perspectief geldt: de universitaire kunststudies, hbo personeel en arbeid en sinds kort ook hbo bedrijfskunde. Ze zijn te snel populair geworden en leiden op voor beroepen waar weinig ouderen rondlopen. Dus komen er minder vacatures dan afgestudeerden. Maar werkloos hoeft niemand te worden.
Bijscholing naar perspectiefrijke richtingen zoals economie zal snel soelaas bieden. Echt nijpend (voor werkgevers) wordt de vraag naar
informatici, accountants en leraren. Van de leraren voorzag het ROA dit in 1997 nog niet, maar inmiddels wordt voorspeld dat hier dubbel zoveel vacatures komen als afgestudeerden. In het basisonderwijs komen zelfs drie vacatures per afgestudeerde.
Om deze tekorten aan te pakken is een reeks maatregelen nodig. Behalve van uitgestelde pensionering verwacht het ROA in de economische en technische hoek veel van aanvullende scholing voor mbo'ers en/of allochtonen.
In het onderwijs en de gezondheidszorg moet de oplossing komen van nu niet werkende vrouwen. Dat zijn er vele tienduizenden, heeft het ROA becijferd. Uit ander onderzoek blijkt dat een aanzienlijk deel van hen weer aan het werk zou willen. Maar dan is er wel meestal opfrisscholing nodig.
Voor die scholing wordt vooral een beroep op het hbo gedaan. Maar tegelijk krijgt het hbo zelf te maken met tekorten aan docenten. Ook hier moet de redding komen van vrouwen, die aan het werk kunnen of blijven door kinderopvang en deeltijdwerk.
