Erwin Seydel, decaan van TCW, zit midden in een managementvergadering als de telefoon gaat. Jeroen Mieris van Audentis. Of de preses van Enschede's grootste gezelligheidsvereniging de professor een probleempje mag voorleggen. Natuurlijk mag dat. Seydel zetelt immers in Pakkerij-adviescommissie Pact en is in geval van calamiteiten dag en nacht bereikbaar.
Gelukkig is het één uur 's middags en betreft het volgens Mieris slechts een voorval. Maar wél een voorval dat op het punt staat een eigen leven te gaan lijden.
Wat is er aan de hand? Tijdens de Audentis-kennismakingstijd heeft een aspirantlid van een ouderejaars een tik tegen zijn reeds zwakke knie gekregen. 'Min of meer per ongeluk', zegt de preses. De knie raakte ontwricht, zodanig dat de jongen enige dagen nauwelijks kon lopen. Ook kan hij zijn basisplaats in het hockeyteam voorlopig wel vergeten.
Na excuses van de dader besloot het slachtoffer geen klacht in te dienen bij de vertrouwenscommissie die Audentis daarvoor zegt te hebben. Ongelukje, zand erover, niets aan het handje. Aldus de preses. Niet veel later zal het voormalig slachtoffer hem volmondig bijvallen. Waar niemand vecht, heeft niemand schuld.
Maar het voorval is al uitgelekt. Al een week - het is eind september - doen in de andere Pakkerijsociëteiten de wildste verhalen de ronde. Zeker 'zes Audentisfeuten' zouden tijdens de introductie 'kreupel geschopt' zijn. Eerstejaars zouden op matrassen van de balustrade in de sociëteit zijn gegooid; iemand zou daarbij zijn knie hebben gebroken.
Zo rap kan het dus gaan. En tot schrik van de preses belde UT-nieuws een minuut geleden met de vraag of 'de boosdoeners al geschorst zijn'. 'Wat adviseert u mij te doen', vraagt Mieris aan Seydel. Zijn bezorgdheid is verklaarbaar: als maar de helft van de roddels de krant haalt, is Audentis een dag later nationaal nieuws en heeft de vereniging het de komende tien jaar 'gedaan'.
'Ben open', adviseert de professor. 'Ga naar de redactie en vertel wat er wel gebeurd is. Face to face.' Tien minuten later zit Mieris tegenover de journalist. Zijn verhaal komt overeen met wat het zojuist getraceerde eerstejaarslid vertelde. De zaak is de wereld uit.
Ziedaar het nut van Pact? 'Een aardig voorbeeld', vinden Allard Schuering en Harald Lek. Eerstgenoemde is de voorzitter van Fact, de koepel van de vier Pakkerijverenigingen. Lek, vorig jaar Factbestuurder, stond aan de basis van de nieuwe adviescommissie. 'Maar Pact is meer', zegt de laatste. 'Het gaat om alles wat er in de Pakkerij gebeurt. Aegee heeft bijvoorbeeld veel te maken met buitenlandse studenten. Bij specifieke problemen daarmee kan de commissie ook een rol spelen.'
'De nadruk ligt op preventie', vervolgt Lek. 'De commissie krijgt bijvoorbeeld vooraf inzage in de introductieprogramma's van de verenigingen. Ze bekijkt of de aspirantleden niet te zwaar belast zullen worden. Krijgen ze slaap genoeg? Hoe zit het met de drank? De verenigingen zullen adviezen en kanttekeningen natuurlijk uiterst serieus nemen.'
Vanzelfsprekend, want de commissie is onafhankelijk én deskundig. Behalve communicatieprofessor Seydel bestaat ze uit studentenpsycholoog Binnert Boeke en MST-chirurg en deeltijdhoogleraar Pieter Vierhout. De drie voornaamste risicogebieden lijken daarmee afgedekt: mentale schade, fysieke schade, en last but not least de papieren schade van de pers.
'Je formuleert het te negatief', zegt Schuering. 'Wij willen niets áfdekken, we nemen onze verantwoordelijkheden. Aan incidenten als in Delft (waar in september een eerstejaars corpslid door ouderejaars werd gemolesteerd, red.) en Groningen (de jeneververgiftiging van Reinout Pfeiffer, red.) heeft een vereniging niets. We moeten onze continuteit waarborgen. Slechte publiciteit betekent een terugloop in leden.'
'Bovendien is een vereniging een klein bedrijf', vult Lek aan. 'We hebben te maken met sponsors. Die houden het snel voor gezien als wij onzorgvuldig met mensen omspringen. Het Pact houdt wat dat betreft de vinger aan de pols. Je zou de commissie kunnen zien als een soort ISO-certificeerder.'
Studentenverenigingen die een keurmerk vragen aan de universiteit. Vanwaar zoveel braafheid? Volgens Pact-commissielid Erwin Seydel, zelf oud-lid van het Utrechts studentencorps, valt de 'nieuwe mentaliteit' voor een deel terug te voeren op het Pfeiffer-incident. 'Dat heeft iedereen wakker geschud.' Maar volgens hem heeft de tegenwoordige studentengezelligheidsvereniging ook iets postmoderns.
'Enerzijds zie je een groeiende hang naar traditie: strengere groentijden, klassiekere kleding, dassen en gaatjesschoenen. Er wordt net als honderd jaar geleden nog gewoon gebrast en gezongen. Anderzijds denkt men jaren negentig. Bedrijfsmatige aanpak, verantwoording afleggen voor wat je doet. Dat is nieuw. En goed, denk ik.'
Seydel, lachend: 'Als je in de jaren zestig zou opmerken dat het corps eigenlijk een soort bedrijf was, dan werd je ter plekke in elkaar geslagen.'