Hogescholen en universiteiten mogen wat Hermans betreft gaan fuseren. Tegelijk wil de liberale onderwijsminister in Nederland een bachelor-masterstructuur invoeren. Gaat het onderscheid tussen hbo en academici verdwijnen?
Als het aan rector Frans van Vught ligt, blijven de verschillen héél helder. Op de forumpagina in de Volkskrant van donderdag 16 september pleit hij voor een duidelijke afbakening van de hbo- en wo-domeinen. 'Het lijkt mij dat een erkenning van het verschil in niveau noodzakelijk is.' En dat verschil moet tot uitdrukking komen in het wettelijk vastleggen van de bachelors- en mastersgraad.
Afgestudeerde hbo'ers zouden volgens Van Vught professional bachelors kunnen heten. Universitaire studenten die na drie jaar hun post-doctoraal afronden, worden bachelor of science. Afgestudeerde academici mogen de titel master of science dan wel master of arts voeren. En wie een door een hbo instelling aangeboden mastergraad verwerft, noemt zich wat Van Vught betreft professional master.
Vooral die laatste opmerking zal Albertjan Peters, collegevoorzitter van de Hogeschool Enschede (HE), in het verkeerde keelgat geschoten zijn. De HE biedt in samenwerking met een Engelse universiteit eenjarige kopstudies aan. Die geven recht op de mastertitel en hebben wel degelijk de pretentie academisch te zijn. Dus dan liever ook geen onderscheid in titels.
Bovendien wil Peters een komend jaar samen met een aantal bedrijven een topopleiding voor twintig geselecteerde studenten opzetten. Die courses of excellence naar Amerikaans voorbeeld, zijn kleine stapjes op weg naar een hogere status.
De collegevoorzitter van de Hogeschool Enschede uitte zijn ongenoegen over de starre houding van de UT tegen een gretige journalist van Twentsche Courant Tubantia. En dus verscheen er vorige week maandag op de voorpagina van het regionale dagblad een artikel met als kop: UT- en Hogeschool-baas geven elkaar van katoen. In het stuk zelf zegt Peters dat hij zich in zijn 'intelligentie voelt aangetast' en dat de universiteit een 'achterstand in denken' heeft omdat ze voortdurend 'als een wesp gestoken' reageert als de hogeschool het woord onderzoek gebruikt. 'Maar', aldus Peters, 'wij moeten nu eenmaal meer onderzoekachtige elementen in onze opleiding stoppen. Dat verlangt de markt steeds nadrukkelijker van ons.'
De Hogeschool Enschede vindt het dus een goede zaak dat in de Bologna-verklaring is geregeld dat Nederlandse universitaire én hogeschoolstudenten in de toekomst afstudeergraden als 'bachelor' en 'master' kunnen behalen.
Van Vught wil het hoger onderwijs in onze lagelanden ook graag inrichten volgens het Angelsaksische model. Waarbij de eerste stap het vervangen van de huidige academische titels door Engelse equivalenten zou kunnen zijn. Maar het afschaffen van het gehele binaire stelsel - het verschil tussen hbo en wo - vindt hij een brug te ver.
Ook Cock Blom - opleidingsdirecteur van Technische Natuurkunde en lid van de commissie wederzijdse doorstroming - is tegen een fusie tussen hogeschool en universiteit. 'De hele discussie gaat mij te veel over status. Universiteiten zouden een hoger niveau hebben dan hogescholen. Zo moet je dat helemaal niet zien. Ze doen beide wat anders. Het is niet zo dat een academicus tijdens het polsstokhoogspringen over de zes meter komt en hbo'ers maar over vijf. Ik vind dat wo'ers aan het polsstokhoogspringen is en het hbo'ers bijvoorbeeld aan het verspringen. Het is beide atletiek, maar toch wezenlijk wat anders.'
