Geen vrienden
We zien twee tegengestelde trends. De wereld en de journalist.
De wereld tendeert naar massief samenwerken. Zij fuseert, internet, conglomereert, kartelt, verstatenbondt, veralliedforcedt op alle niveaus.
De bakker op de hoek. Die bakte ooit gewoon zijn eigen brood en zijn eigen gebak, en verkocht dat aan de buurt. Toen kwam Albert Heijn, en sindsdien bakt de bijna verzuipende bakker ook brood voor zijn reeds verzopen collega verderop, in ruil voor tompoezen en appelflappen. Zo staat het in hun intentieverklaring tot samenwerking.
En zo bundelt alles en iedereen in deze wereld zijn krachten om niet kopje onder te gaan. Grote banken slokken kleine banken op, kronen guldens lires marken versmelten tot euro's. Actieve, reeds verenigde studenten verenigen zich nogmaals in een Union, en je netwerk moet je smeren. Alleen samen is een mens sterk.
Dat geldt zelfs voor een groep als de Europese supergeleidingsexperts. Zelfs eerlijke wetenschappers zien zich genoodzaakt om zich te verenigen in een belangenorganisatie. 'We moeten een vuist maken tegen de Japanners en de Amerikanen. Anders missen we de boot.'
'Welke boot?', vraagt de journalist zich af. Daarmee raken we aan de tweede trend. De journalist kan de boot niet missen, want er is hooguit een schuitje. Hij kan met niemand fuseren, alliëren, verstatenbonden. Hij moet zijn onafhankelijkheid bewaren. Vroeger had hij nog zijn zuil, maar tegenwoordig zelfs dat niet meer. Jan Blokker heeft eens gezegd dat journalisten nergens lid van kunnen zijn, zelfs niet van een vriendenkring. De wereld verenigt zich, de journalist blijft alleen. Zeker als hij doodgeschoten wordt op Indonesië.
Niveauverschil?
Albertjan Peters, collegevoorzitter van de Hogeschool Enschede briest door de autotelefoon tegen Frans van Vught, rector van de Universiteit Twente: 'Dus jij vindt mij dom?'
Dat naar aanleiding van een ingezonden brief in de Volkskrant waarin Van Vught vurig voor een strikte scheiding tussen hbo en wo pleit: omdat hij vindt dat erkenning van niveauverschillen noodzakelijk is. En de daaropvolgende ruzie die publiekelijk in De Twentsche Courant Tubantia wordt uitgevochten.
'Nou, dom, dom is een groot woord Albertjan, maar volgens mij heb je het niet helemaal goed begrepen.'
'Ga toch weg met je academische prietpraat man. Als jij schrijft 'jammer voor de statusaspiraties van sommigen in het hbo' dan weet ik toch genoeg.'
'Wacht even Albertjan, luister nou, ik zal het je nog één keertje uitleggen...'
'Ik hoef jou uitleg niet Frans, je vindt ons gewoon onnozel, zwakhoofdig, hersenloos, niet snugger. En daar bedank ik dus voor. Voor dat stigma van...'
'Albertjan! Hogescholen leiden op voor een beroep. Universiteiten koppelen beroepsvoorbereiding aan wetenschappelijke oriëntatie. Ik bedoel: die onderzoekspoot van jouw stelt vergeleken met die van mij niet zoveel voor hoor.'
'Ik voel ik mij in mijn intelligentie aangetast! Alsof wij te achterlijk zijn om onderzoek te doen...'
'Nee Albertjan, dat is niet achterlijk Albertjan, of dom, of niet zonozel, zwakhoofdig, hersenloos of niet snugger. Dat is, ja hoe zal ik het zeggen, dat is gewoon, ik weet niet precies, dat is: anders slim.'
