'We belandden in St.Charles, zestig kilometer onder Chicago, in het internationale trainingscentrum van Andersen Consulting, een soort minicampus. Daar krijgt het nieuwe personeel opleidingen en cursussen. Het ontbrak ons aan niets: sportfaciliteiten, fietsen en een goede eetzaal. Zelfs de bedden werden voor ons opgemaakt.'
Voor het echter zo ver was zijn in een aantal voorrondes kandidaten geselecteerd op communicatieve vaardigheden, leiderschapscapaciteiten en teamspirit. Hoe zit het met jouw capaciteiten op dit gebied? Waarom was jij een van de uitverkorenen?
'Tja, ik had de nodige ervaring als voorzitter van Integrand Twente en was voorzitter van een congrescommissie bij NIVE-JMC Twente. Verder moest ik uitleggen wat ik persoonlijk onder leidinggeven versta en dat bleek heel aardig te stroken met de opvatting van Andersen.'
Andersen Consulting is een advies-multinational. Het bedrijf adviseert andere bedrijven op het gebied van informatietechnologie, logistiek en productieprocessen. Wereldwijd werken er ruim vijfenzestigduizend mensen, waarvan zevenhonderd in Amsterdam. De omzet bedroeg in 1998 ruim acht miljard dollar.
'Student Leadership Conference', klinkt dat niet een beetje elitair?
Stel antwoordt nuchter: 'Ach, het klinkt wellicht wat imposanter dan het is. Leidinggeven is helemaal niet zo elitair als je denkt. Het is in de eerste plaats gewoon goed luisteren naar anderen. Daarna ga je in overleg met anderen aan de oplossing van een bepaald probleem werken. Iemand die heel autoritair roept: 'zo moet het en niet anders', kan gewoon geen goede leider zijn. Een goede leider staat namelijk niet boven, maar tussen de mensen.'
Tijdens de vierdaagse conferentie werden de potentiële leiders blootgesteld aan een presentatie van The seven habits of highly effective people, een boek van managementgoeroe Stephan R. Covey. Matthijs Stel: 'Een van deze habits is dat je een doel voor ogen hebt. Een missie, weten wat je wilt. Maar ze schoten wel wat ver door, door te zeggen dat je over tien jaar precies moet weten wat je voor salaris en auto wilt hebben! Nee, dat was mij toch iets té Amerikaans. Verder was de presentatie heel vermakelijk hoor, het was niet zozeer leerzaam, alswel verhelderend. Onbewuste kennis werd bewust gemaakt. Kijk, iedereen weet wel dat het stellen van duidelijke doelen effectief is of dat samenwerken uiteindelijk beter is dan in je eentje iets doen. Onbewust handel je daar ook naar, maar toch is het, zeker als je een leidinggevende positie ambieert, goed je daar van bewust te zijn.'
En dat ambieer jij wel, zo'n leidinggevende positie?
'Ja hoor, anders had ik niet meegedaan aan deze conferentie. Verder vind ik die consultancy wereld interessant, ik was wel benieuwd naar de achtergrond van zo'n grote organisatie.'
Wat was het leerzaamste van die vier dagen?
'De workshop effectief presenteren, dat is erg nuttig, ook voor hier op de UT als je een presentatie moet houden. In die workshop staan vragen centraal als: wat doe je tijdens een presentatie met je ogen? Wat spreekt er uit je lichaamstaal? Waar laat je je handen, hoe sta je erbij?'
En hoe geeft je nu een effectieve presentatie?
'Armen over elkaar is taboe, dat ziet er afwerend uit. Gewoon rustig naast je lichaam, maar zeker niet in je zakken. En af en toe een gebaar maken, maar ook weer niet te overdreven. O,ja en je voeten zijn in beton gegoten, vooral niet ijsberen dus.' Na de cursus viel het Stel op hoe keurig al het personeel van Andersen haar presentaties hield, 'echt precies zoals wij ook geleerd hebben, keurig stilstaand enzo.' Stel vertelt dat iedere nieuwe medewerker bij Andersen Consulting in dit trainingscentrum dergelijke elementaire vaardigheden leert.
Lijkt dat niet een beetje op brainwashen als iedereen zich op dezelfde manier moet presenteren?
Lichtelijk verbaasd over de formulering, 'nee, hoor, zeker niet, als mensen het toch anders willen doen krijgen ze die vrijheid. De sfeer was heel open en kritiek was mogelijk.' Bij het maken van een spontane foto voor deze krant bleek dat de cursus 'effectieve presentatie' ook zo zijn beperkingen heeft. Stel stelde zich naar de mening van de fotograaf te formeel op: 'Hang maar lekker spontaan over de leuning hoor, we zijn hier niet bij Andersen Consulting.'
Tijdens de vier dagen intensieve training was er ook tijd voor de nodige ontspanning. Zo trakteerde Andersen de deelnemers op een rondje Sears-tower (442 meter) in Chicago: 'Daar zijn de andere wolkenkrabbers laagbouw bij!' Het boottochtje op Lake Michigan verdween in de mist: 'Het was zo mistig dat er van de skyline van Chicago niets te zien was.' Gelukkig verzachtten de life-jazzband en het lopend buffet aan boord van het schip het leed enigzins.
Zou je na deze kennismaking nu ook bij Andersen willen werken?
'Ja hoor, op zich wel, maar ik wil me nog niet vastpinnen, Andersen is niet het enige bedrijf. Ik ga binnenkort stage lopen bij Unilever in Manchester en wil mijn afstudeeropdracht doen bij de TNT-postgroep. En dan zien we wel verder.'
Matthijs Stel
