Taal speelt een belangrijke rol in het leven van Ivayla Vatcheva (24). Op de ene kant van het whiteboard in haar kantoor staan de woorden fonetisch gespeld: vurrukuluk, gulukkug. Op de andere in schrijftaal: verrukkelijk, gelukkig. De Bulgaarse probeert onze moedertaal onder de knie te krijgen. En dat gaat - na dik twee jaar Nederland - verrassend goed. 'Alleen sommige woorden hè, die zijn niet zo logisch.'
Nederlands is niet de enige taal waar Vatcheva mee worstelt. Sinds een jaartje woont ze samen met haar Duitse vriend. 'Onderling praten we een raar mengelmoesje van Engels, Duits, Bulgaars.' Geen Nederlands? 'Nee nauwelijks. Dat oefen ik met de buren en de kinderen uit de straat. En met mijn kamergenoten natuurlijk.'
Om het talige geheel nog wat ingewikkelder te maken kreeg de aio bij de leerstoelgroep Kennis, Taal en Interactie van de faculteit Informatica ook nog een Franse begeleider. Samen met hem werkt ze aan een computermodel waarmee ze biologische systemen gaat beschrijven. 'Of eigenlijk' -zodra het gaat over haar onderzoek schakelt Vatcheva over op Engels- 'wil ik de computer leren hoe hij zelf modellen kan maken. Tegenwoordig zijn heel veel genetische netwerken opgeslagen in enorme databases. Maar pas als je verbanden kunt leggen haal je zinvolle informatie uit die enorme bestanden. Daarvoor heb je dus zelflerende modellen nodig.'
'Wat er zo anders is aan Nederland?' Vatcheva hoeft niet lang na te denken. 'Zoveel! Ik moet hier bijvoorbeeld zelf kiezen wat ik ga onderzoeken. In Bulgarije word je - bijna van dag tot dag - verteld wat je gaat doen. En de films: die zijn hier ondertiteld, niet nagesynchroniseerd. Dus door televisiekijken te kijken leer ik veel van de taal. Binnenkort ga ik zelfs staatsexamen Nederlands doen.'
