Jos Jos
'Vernieuwend ondernemen', zo heet het lustrumcongres van Stress, de studievereniging van TBK. Dat klinkt inderdaad wat gespannen.
Het congres wordt georganiseerd door studerende mensen. Vroeger noemden we die types ondernemende studenten, maar dat zullen ze niet meer pikken. 'Wij zijn vernieuwende ondernemers, meneer. We hebben afgerekend met het traditionele ondernemerschap.'
Dialoog op Stressfeestje: 'Heb je deze al gehoord?' 'Nee, vertel.' 'Ze hebben een vereniging voor ondernemende studenten opgericht.' 'Tssss.'
Het is een oude truc, het vernieuwde denken, maar ze werkt vaak beter dan je zou vermoeden. Vernieuwde Omo, zult u denken, maar het begon al met de Gids. Stevende jarenlang af op de titel Beroemdste Tijdschrift van de Negentiende Eeuw, maar werd rond 1890 de pas afgesneden door een parasiet: de Nieuwe Gids, het blad van de Tachtigers. Vergaarde meer roem dan zijn ouwe heer omdat het zijn naam volledig waar maakte.
Maar soms gaat het mis. De Penguin CD Guide to Jazz, een telefoonboek vol met gerecenseerde Jazz-cd's werkte de eerste drie drukken met een overzichtelijk sterrensysteem. Een lamentabele plaat kreeg één ster, een doorsnee opname drie. Briljant werk kon op vier sterren rekenen, en héél soms bedeelde de redactie van het boek een cd met vijf sterren. Dat gebeurde zo sporadisch dat zo'n vijfde ster op een heerlijke manier pijn deed aan je ogen. In de vierde, vernieuwde druk is dat vijfde sterretje vervangen door een vetgedrukt, protserig kroontje. Te veel, te ver doorvernieuwd. In de tiende druk verwacht je cd's met vier sterren, drie kronen en een diamantje.
Er zijn ook mensen die zichzelf blijven vernieuwen via het nageslacht. Zo kennen we een tante Jo die haar zoon Jos noemde, en die Jos doopte zijn zoon op zijn beurt Jos Jos. En dat is origineel waar.
1995
'Tjezus Arie, wat ik nu bij de post vind.' Rector Frans van Vught snelt de werkkamer van collegevoorzitter Arie van der Hek binnen. 'Right time, right place: een boekje over hoe je beleid moet opstellen en uitvoeren. Met bouwstenen voor het ontwerpen in de communicatiewetenschap, bedrijfs-, bestuurs- en onderwijskunde. Nou, toevallig besturen wij een universiteit. Dus wij zijn de bestuurskunde.'
'Net wat we nodig hebben', Van der Hek grist de bundel uit Van Vughts handen. 'Major-minor, kanteling, clustering, Student Union, reorganisatie van de diensten, speerpunten, studenteninstroom, medische poot, gedeelde of ongedeelde medezeggenschap, we hebben het wél allemaal bedacht Frans, maar we hebben het al lang niet meer in de klauwen.'
'Om over het vastgoedplan nog maar niet te spreken.' Collegelid Frits Schutte beent, nors op zijn sigaar kauwend, de werkkamer binnen. 'Hier dat boek!'
'Nee, ik heb het al', Van der Hek blikt triomfantelijk in het rond. 'Hoofdstuk één, eerste regel: een ontwerp is op te vatten als een plan, een beschrijving, een opzet of een schets.'
'Kom op Arie, de jongens van het beleidsbureau doen anders niets dan papier produceren.' Van Vught trommelt ongeduldig met z'n vingers op de tafel.
'Oh ja, da's waar ook.' Van der Hek bladert snel door. 'Dit dan? Hoofdstuk twaalf: beleidsontwerpers beschikken idealiter over cognitief-rationele, probleemspecifieke, politiek-sociale, beleidsprocesgerichte kennis en vaardigheden. Is dat niet iets?'
'Veel te abstract', reageert Schutte, 'Zoek eens bij trefwoorden naar vastgoedplan.'
'Of dit misschien.' Van der Hek slaat een willekeurige bladzijde op. 'Tjee, hier citeren ze jou Frans. In de inleiding: bestaande methodologieën doen onvoldoende recht aan wat er in de praktijk gebeurt. En dat wist je al in 1995.'
