Is Biomechatronica een belangrijk onderzoeksterrein geworden?
'Binnen het BMTI, een speerpuntinstituut van de UT, is dit een relatief nieuw thema. Biomedische Werktuigbouw van prof. Grootenboer en onze leerstoel werken hierin samen met het Roessingh en MST. Voor de laatste partner werd door BMTI/EL een hoeststimulator ontwikkeld waarover onlangs een gezamenlijk artikel verscheen in Lancet.
'Binnen het vijfde kaderprogramma van de EU is veel aandacht voor ouderen en gehandicapten. Ook STW heeft verschillende projecten lopen. Zelf zou ik graag zien dat het bedrijfsleven meer aandacht toonde voor ons onderzoek. In Twente werken we trouwens wel goed samen met het Twents Initiatief voor Medische Productontwikkeling (TIMP). Deze leveranciers van hulpmiddelen als rolstoelen en transfersystemen, bijvoorbeeld om mensen te tillen, sponsoren de workshop.'
Dat klinkt behoorlijk praktisch.
'In de loop der tijd hebben we geleerd beter te luisteren naar de precieze wensen van de gebruikers. Voor bewegingssturing met behulp van elektrostimulatie zijn mensen met een volledige dwarslaesie bijvoorbeeld een veel te beperkte doelgroep. Het blijft interessant hoor, maar voor een echte doorbraak moet eerst vooruitgang op andere gebieden worden geboekt. Bijvoorbeeld: spieren blijken nog te snel moe te worden wanneer ze met elektrostimulatie worden aangestuurd. De contractie is niet efficiënt en nauwkeurig genoeg.
'Nu richten we ons meer op mensen die zelf al allerlei dingen kunnen. Dat betekent een heel nieuw onderzoeksgebied. De vraag is hoe je een actief persoon motorisch het best ondersteunt.'
Bent u speciaal geïnteresseerd in een bepaalde lezing op het symposium?
'Veel verwacht ik van de lezingen van William Harwin en H.I. Krebs van het Massachusettes Institute of Technology (MIT). Ik ken hun werk nog niet zo goed. Maar ik weet wel dat ze aardige ideeën hebben over hoe een hulpmiddel een gebruiker kan ondersteunen zonder dat men een taak dwingend oplegt.
'Bij MIT hebben ze een trainingsapparaat voor bewegingssturing waarmee men de arm traint van iemand die een hersenbloedingheeft gehad. Door de beweging eerst op te leggen wordt het centrale zenuwstelsel getraind. De gebruiker leert, en kan de beweging in volledige vrijheid, eventueel ondersteund, zelf weer maken.'
Zijn er grenzen aan biomechatronische toepassingen op mensen?
'Je gaat geen fancy technieken testen op mensen waar ze niet om hebben gevraagd. Onze experimenten van elektrostimulatie vonden plaats met elektroden buiten het lichaam. Voor een beperkte groep zijn wel implantaten, bijvoorbeeld bij patiënten met een hersenbloeding die hun voet niet kunnen heffen. Een beperkte ingreep levert dan heel wat op.'
'Er is altijd een spanning tussen de vragen van de gebruiker en de zoektocht naar vernieuwende technieken. Daarom is het een belangrijke taak om van nieuwe principes eerst aan te tonen - bijvoorbeeld met proeven op ratten - dat dit hulpmiddel nuttig is en goed functioneert.
