Krukas
Nederland is duidelijk geen ontwikkelingsland. (Het blijft merkwaardig dat wij zo hoog opgeven van onze kenniseconomie, terwijl we niets meer vrezen dan de producten van deze kennis. Kennis brengt onzekerheid.) Het jongste slachtoffer van deze paranoia is de stemcomputer. Opgevoerde bezemsteel: het is technisch mogelijk hem af te luisteren, waardoor het stemgeheim geschaad kan worden.
Laten we deze zelfde norm ook eens loslaten op gevestigde waarden: met een auto is het technisch mogelijk mensen dood te rijden. Dus alle auto's moeten van de weg? Ouders zijn technisch in staat hun kinderen te slaan. Dus alle ouders moeten van hun ledematen ontdaan of anders uit de ouderlijke macht ontzet? Ingebroken in uw woning, dan is uw huis niet goed beveiligd en dient het ogenblikkelijk onbewoonbaar verklaard? Ach welnee, wij volstaan met het bestraffen van woninginbraak, kindermishandeling en levensgevaarlijk rijgedrag. Maar als het om een stemcomputer gaat, dan is het blijkbaar niet voldoende dat afluisteren wordt bestraft. Terwijl het nog nooit is voorgekomen. Dus waar zijn wij eigenlijk bang voor? Voor ontwikkeling.
Wie een beetje thuis is in de geschiedenis van de techniek is niet verrast dat juist in Amsterdam nog met het potlood wordt gestemd. De Gouden Eeuw werd ingeluid door de uitvinding van de krukas. Die maakte het mogelijk om met windenergie industriële houtzagerijen te laten floreren die de schepen produceerden waarmee de handel op de Oostzee (en later op de Oost) kon worden bedreven. Zonder krukas geen planken. Zonder planken geen schepen. Zonder schepen geen handel. Zonder handel geen Gouden Eeuw. Amsterdam stond deze verdorven uitvinding binnen zijn stadsgrenzen echter niet toe. Daardoor is de Zaanse Schans groot geworden. Ach, de overdaad aan hoofdstedelijke musea vormt het tastbare bewijs. Amsterdam is al eeuwenlang het meest achtergebleven deel van Nederland. Een centrum van verzet, niet van revolutie.
