`Politiek wordt het interessant'

| Redactie

`Samen werken, samen leven' is het motto van het nieuwe kabinet CDA, PvdA en ChristenUnie. De doelstellingen en afspraken van dit kabinet zijn vastgelegd in een regeerakkoord waarover vorige week overeenstemming werd bereikt. Tot tevredenheid van veel Nederlanders. Maar wat vindt men er binnen de UT van?


Kees Aarts, hoogleraar politicologie bij de faculteit Management & Bestuur: `Er staat veel in dit nieuwe regeerakkoord. Leuk nieuws, voor ons als universiteit is natuurlijk dat extra geld voor het onderwijs in de eerste en tweede geldstroom. Opmerkelijk vind ik dat er geen aandacht meer is voor verbetering van de relatie tussen burgers en politiek. Dat stond tijdens de regeringsperiode van Balkenende II centraal. Hoe dat komt? Waarschijnlijk heeft men een katterig gevoel overgehouden aan het mislukte kiesstelsel en het gekozen burgemeesterschap. Wat mij verder opviel was dat de formatie in complete beslotenheid plaatvond. Zo ging het in de jaren vijftig ook. Op zich goed voor de teamgeest van de onderhandelaars - tijdens de verkiezingen stonden Bos en Balkenende nog lijnrecht tegenover elkaar - , maar niet vanuit democratisch oogpunt. Ik denk wel dat er nu een basis ligt voor een coherent kabinet, het straalt in ieder geval eenheid uit. Maar dat zegt niets over hoe deze nieuwe kabinetsperiode gaat verlopen. Balkenende II had ook een prachtig regeerakkoord, maar door allerlei externe gebeurtenissen ging de aandacht naar andere zaken uit. In plaats van marktwerking in de zorg ging het opeens om de schandalen rondom prinses Margarita en Ayaan Hirsi Ali. Het is nog maar afwachten hoe het dit kabinet vergaat. Uiteindelijk hangt dat, naast een goed regeerakkoord, ook van veel andere factoren af.'

`Een prima regeerakkoord met voldoende aandacht voor onderwijs en innovatie', oordeelt collegevoorzitter Anne Flierman. `Ik vind het belangrijk dat de economische ontwikkeling ook regionaal verder gestimuleerd wordt. Daar hadden we ons sterk voor gemaakt. Vanuit Twente hebben we gezegd: regio's die innovatief zijn, maar te veelzijdig om een echt speerpunt aan te kunnen wijzen, moeten ook ondersteund worden. Daar zijn Peter den Oudsten, de burgemeester van Enschede en ik onlangs nog voor in Den haag geweest. Goed dat dat het regeerakkoord gehaald heeft. Of mijn positie binnen het CDA dat vergemakkelijkt heeft? Haha, geen commentaar hoor je dan te zeggen toch? We hebben een notitie geschreven en die is in ieder geval in de binnenzak verdwenen van de mensen die met Herman Wijffels aan de onderhandelingstafel hebben gezeten.'

En zijn eigen politieke carrière? Flierman staat immers op plaats 23 van de advies-kandidatenlijst van het CDA voor de Eerste Kamer. `Ik vind het sowieso een eer dat ik gevraagd ben, ik bevind me als ik naar de lijst kijk in goed gezelschap. Als ik zie hoe het regeerakkoord is ontvangen, dan schat ik mijn kansen positief in.'

Ook D66'er Frans van Vught, oud-bestuursvoorzitter en oud rector magnificus van de UT is `redelijk' tevreden. `We zien in het akkoord terug dat het pleidooi dat velen hielden voor meer investeringen in de kenniseconomie en onderwijs & onderzoek effect heeft gehad. Van mij had het nog wel meer mogen zijn, maar het blijft een stevig budget.' Jammer vindt Van Vught dat de door sommigen bepleite programmaminister voor kennis en innovatie er niet komt. `Zo'n programmaminister is een mooi instrument. Er is wel over gesproken, maar dat voorstel heeft het klaarblijkelijk niet gered. Feit blijft dat er meer tijd, energie en geld komt voor onderwijs en onderzoek en daar ben ik tevreden over.'

Van Vught, tegenwoordig kroonlid bij de SER en adviseur van EC-voorzitter Barroso, vindt dat het regeerakkoord op andere gebieden minder doortastend. `Rond Europa blijft het angstig stil, al merk je wel dat het langzaam weer op de agenda komt. We moeten in Nederland nog wel een paar stappen zetten, we moeten ons niet langer van de domme houden en Europa doodzwijgen. Nederland heeft veel aan Europa te danken en zal ook in de toekomst veel aan Europa hebben. En als de term `grondwet' nou het probleem is…het hoeft niet per se zo te heten. Maar we moeten het verdrag ter vaststelling van een grondwet voor Europa wel snel ratificeren, anders vallen we buiten de boot.'

Ook had Van Vught graag gezien dat het nieuwe kabinet spijkers met koppen had geslagen voor wat betreft de versoepeling van het ontslagrecht. `Ze hebben het nu teruggelegd bij de sociale partners. Dat is op zich niet erg, maar het was beter geweest als de regering daar een termijn aan gekoppeld had; dat ze had gezegd: die versoepeling moet er binnen een jaar zijn. Mensen zijn veel weerbaarder dan vroeger, mensen beschermen tegen ontslag is een ouderwets idee.'

Matthijs Punter, student bedrijfsinformatietechnologie en voorzitter van het CDJA Enschede-Hengelo: `Het CDA kan tevreden zijn: extra geld voor het onderwijs, aandacht voor innovatie. Jammer is wel dat het CDA er niet zo in is geslaagd om de AOW-leeftijd geleidelijk iets op te rekken. Maar we mogen niet klagen, we zijn tevreden. Ook goed is dat de collegegelden niet omhoog gaan. Dat idee komt ook vanuit onze partij. Het CDA heeft onder jongeren bovendien goed gescoord bij de laatste verkiezingen. Dat is mede te danken aan het betrouwbare imago van Balkenende. Het is iemand die zijn woord houdt, blijkbaar is daar nu behoefte aan in onze samenleving.'

Bernard Veldkamp, universitair docent bij Gedragswetenschappen en fractievoorzitter van de ChristenUnie in Enschede: `Ja, ik ben positief over dit regeerakkoord. De ChristenUnie is vooral tevreden dat er nu meer aandacht voor jeugd en gezin komt. Maar dat geldt ook voor zaken als innovatie en bedrijvigheid. Dat is goed voor een kennisomgeving als de UT. Weet je wat grappig is? Afgelopen zaterdag was de aftrap voor de campagne van de Provinciale Statenverkiezingen. Het motto van de ChristenUnie luidt: samen werken, samen leven. Ja, hetzelfde dus. Maar wij hadden `m al maandenlang geleden bedacht. Zou André Rouvoet dit motto hebben doorgedrukt? Natuurlijk levert het de ChristenUnie ook lokaal meer aandacht op, nu we plaatsnemen in de regering. Contacten met lokale fracties lopen soepeler, het is makkelijker om nu invloed uit te oefenen.'

Arco Timmermans is docent beleidswetenschappen bij de faculteit Management & Bestuur. In 2003 schreef hij het boek `High Politics in the Low Countries', over de effecten van regeerakkoorden in Nederland en België: `Het is een lang regeerakkoord geworden: 54 pagina's, 18.640 woorden. Net zo lang als het regeerakkoord van Balkenende I, maar korter dan de regeerakkoorden in de periode Paars en Lubbers. Belangrijk is welke onderwerpen gevoelig liggen en welke afspraken daarover zijn gemaakt. De onderhandelaars willen het risico van conflictexplosies zo klein mogelijk houden, maar bij dit nieuwe regeerakkoord zie ik wel een zogenaamd morning-after probleem ontstaan. Er zijn in het diepste geheim afspraken gemaakt en de fracties zijn daar minimaal bij betrokken geweest. Dat is in de laatste dertig jaar niet meer op zo'n manier tot stand gekomen. De onderhandelaars riskeren zo van hun fracties te vervreemden, waardoor de komende tijd nog maar moet blijken of er wel genoeg draagvlak bestaat voor de gemaakte afspraken. De druk voor de fracties is natuurlijk groot, om op gegeven wel of niet in te stemmen met zo'n akkoord. En een partij als de ChristenUnie voelt zich vereerd nu mee te mogen regeren, die onderstreept al het moois en lijkt over de uitvoering nog niet zo in te zitten. De partijen willen een kabinet zonder grote hervormingen. Dat komt vooral omdat ze het daarover ook niet eens kunnen worden. Ik denk dat er interessante politieke tijden aanbreken, met veel touwtrekken tussen de partijen in de Tweede Kamer.'

en medewerker bij het Onderwijs Service Centrum van Gedragwetenschappen. Ze staat vierde op de lijst van de SP voor de Provinciale Statenverkiezingen: `De scherpe kantjes zijn er bij dit regeerakkoord wel af, maar wij vinden dat het toch nog allemaal een stuk menselijker en socialer kan. Neem nou de AOW-plannen. De SP is het er niet mee eens dat mensen die eerder willen stoppen met werken daarvoor moeten betalen. We zullen blijven knokken voor dat stukje menselijkheid. Dat komt nu ook terug in de campagne die ik voer voor de Provinciale Statenverkiezing. Ja, ik sta vierde op de lijst. Voor die positie ben ik gevraagd, best eervol. En ik heb het druk momenteel. Bijna elke avond op pad, een spannende tijd.'

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.