Burgemeesters openhartig over hun crisis-ervaringen

| Redactie

Openhartige verhalen over bestuurlijke dilemma's, bedreigingen, fricties, maar ook over humor en daadkracht op momenten die ertoe doen. Daarover gaat het boek `Als het dan toch gebeurt' van Roy Johannink, UT-alumnus bestuurskunde en medewerker bij de faculteit MB. Johannink schreef, met co-auteur Wouter Jong, het boek in opdracht van het Bestuurlijk Netwerk Crisisbeheersing, een initiatief van de Enschedese oud-burgemeester Jan Mans om crisiservaringen van bestuurders met elkaar te delen. Johannink sprak met verschillende burgemeesters, urenlang. `Soms kreeg ik er kippenvel van.'

Vuurwerkramp Enschede 13 mei 2000
Vuurwerkramp Enschede 13 mei 2000

Hoe openhartig waren ze nou echt, die burgemeesters?
`Heel openhartig. De gesprekken die mijn co-auteur Wouter de Jong en ik met ze voerden duurden soms wel drie uur lang. In wegrestaurants, of gewoon bij hen thuis. Ze vertelden veel, omdat wij niet oordeelden of het optreden van de burgemeester goed of fout was. Onze insteek was vooral de beleving die de burgemeester bij de crisis heeft. De bestuurders konden dus vrijuit spreken. Bovendien was hun vertrouwelijkheid gegarandeerd. De ene was wel openhartiger dan de ander. Dat had vooral te maken met het feit dat sommigen nog in functie zijn.'

Totdat ze hun woorden natuurlijk zwart op wit zagen staan?
`Slechts een enkele keer kwam het voor dat er iets moest worden bijgeschaafd. Bij het uitwerken van de interviews is ook niet alles gebruikt. Op een gegeven moment voel je wel aan wat je wel of niet kan gebruiken. Bestuurskundestudenten hebben ons geholpen bij het uitwerken van de interviews. Zij hebben daarvoor een geheimhoudingsverklaring moeten ondertekenen. En leuk om toe te voegen: die studenten deden dat om een zakcentje bij te verdienen voor hun studiereis van Sirius.'

Welk verhaal is je het meest bijgebleven?
`Poe, dan moet ik even nadenken. Ik herinner me goed het gesprek met Wim Burgering, oud-burgemeester van Barneveld. Tijdens de MKZ-crisis is hij meerdere malen bedreigd aan huis. Dat was wel een heftig interview. Maar als het gaat om de meeste indruk? Alle verhalen hebben meerdere waardevolle elementen, wat het voor anderen ook leerzaam maakt.'

En wat deed het met jou, al die persoonlijke verhalen?
`Tijdens interviews heb ik soms met kippenvel zitten luisteren. Je kunt je voorstellen dat een verhaal over persoonlijke bedreigingen aan het adres van de burgemeester je ook na afloop nog een tijd bezighoudt.'

Wat is de boodschap van het boek?
`Als het dan toch gebeurt, zorg dan dat je in ieder geval hebt nagedacht over welke persoonlijke dilemma's er op je pad kunnen komen. Goede voorbereiding is het halve werk.'

Voor wie is dit boek precies bedoeld?
`Voor bestuurders. Alle burgemeesters hebben het toegestuurd gekregen. Toch kan het ook interessant zijn voor anderen, bijvoorbeeld voor studenten bestuurskunde, psychologie en communicatie.'

Al bezig met een nieuw boek?
`Het is niet de bedoeling dat er een nieuw boek verschijnt. Hiervoor verscheen het boek Als dat maar goed gaat (2005). Ook een bundel met verhalen over crises, maar dan van andere aard. Wel zullen er, binnen het Bestuurlijk Netwerk Crisisbeheersing, nog enige korte artikelen verschijnen over dit onderwerp. Zo heb ik onlangs een interview gehad met burgemeester Slagman-Bootsma over de moord op de 12-jarige Suzanne Wismans in Drenthe.'

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.